Theo đó, Khảo sát này đã tập hợp ý kiến từ hơn 330 chuyên gia nhân sự, hầu hết trong số họ ở cấp quản lý hoặc giám đốc, làm việc trong công ty đa quốc gia tại Việt Nam. 77% người tham gia khảo sát đã hoàn thành tất cả các câu hỏi.

Tác động của COVID lên doanh thu và lực lượng lao động 

Theo khảo sát, 93% các công ty bị ảnh hưởng của COVID-19 lên hoạt động tài chính. Trong số đó, 43% doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng có doanh thu sụt giảm tới 21-40%. Ba lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất là ngành Thực phẩm & Đồ uống (47%), Bất động sản (56%) và Sản xuất (44%).

Bên cạnh doanh thu và hoạt động kinh doanh giảm sút, nhiều công ty phải đối mặt với những quyết định nhân sự khó khăn, bao gồm cả việc sa thải hoặc cắt giảm lương. 30% doanh nghiệp giảm số lượng nhân viên từ 1-20% và 16% doanh nghiệp thậm chí phải cắt giảm 21-40% số lượng nhân viên hiện tại.

Lĩnh vực truyền thông có đến 46% doanh nghiệp phải cắt giảm tới 20% nhân viên và 38% doanh nghiệp giảm bớt 21-40%. Nghiêm trọng hơn, 7,7% công ty thậm chí đã chấm dứt hợp đồng của hơn 60% người. Trong khi đó, dù không có tín hiệu tích cực nào về doanh thu trong chuỗi cung ứng & hậu cần, có tới 62% công ty trong lĩnh vực này duy trì lực lượng lao động của họ và chỉ có 7,7% công ty sa thải 21-40% nhân viên. Các lĩnh vực khác có tỷ lệ không sa thải nhân viên cao là CNTT (55%) và Tài chính & Bảo hiểm (54%).

Để giảm thiểu rủi ro vì đại dịch hơn, 58% các công ty hoãn tất cả các hoạt động tuyển dụng, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn (75%). Các giải pháp ​​giảm chi phí lao động khác bao gồm hoãn đợt đánh giá kết quả công việc và tăng lương (37%); hủy các chương trình thực tập (28%); giảm giờ làm việc (26%); yêu cầu nghỉ phép không lương tạm thời (16,5%); ngừng gia hạn hợp đồng vô thời hạn (12,46%). Khi đưa ra các quyết định đó, 69% các công ty đã trao đổi hoặc đàm phán với nhân viên của họ trước.

Thách thức về tối ưu hóa phong cách lãnh đạo

Theo ước tính trong khảo sát, 31% doanh nghiệp dự kiến ​​sẽ phục hồi trong 1-3 tháng tới, trong khi 29% công ty khác có mất nhiều thời gian hơn từ 3-6 tháng. 8% công ty cho biết sẽ không trở lại bình thường sớm cho đến năm sau.

Trong thời gian này, người quản lý được đề cao bởi tinh thần hợp tác, giải quyết vấn đề và khả năng thích ứng (58%). Tiếp đó là sự đồng cảm và hỗ trợ tốt (51%), và giữ cho nhân viên gắn bó với các giá trị và văn hóa của công ty (46%).

Ông Andree Mangels, Tổng Giám đốc Adecco Việt Nam cho biết: ''Trong khi hầu hết các công ty đều tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của chính phủ để tăng cường vệ sinh & khử trùng nơi làm việc và cho phép làm việc linh hoạt, vẫn còn số ít công ty hỗ trợ nhân viên của họ về mặt tinh thần. Chỉ 24% các công ty đã mở một cuộc khảo sát nội bộ để hiểu nhân viên đang nghĩ gì và cảm thấy thế nào, 21% phát động các chương trình cải thiện sức khỏe tinh thần nhân viên và 12% có hoạt động công nhận đóng góp của nhân viên trong những thời điểm khó khăn này.

Với sự gia tăng gần đây của các trường hợp Covid-19 tại Việt Nam khiến một số thành phố quay trở lại giãn cách xã hội và làm việc từ xa, đây là cơ hội để các nhà quản lý cân nhắc lại phương pháp lãnh đạo của mình. Chỉ số EQ cao hiện là tiêu chuẩn cho các nhà lãnh đạo trong giai đoạn căng thẳng này. Tôi khuyên bạn nên đầu tư thời gian vào việc lắng nghe nhân viên sâu sắc, hạn chế việc phán xét và đưa ra mệnh lệnh. Thúc đẩy văn hóa cảm thông và quan tâm sẽ giúp giữ cho mọi người có động lực để gắn kết và làm việc hiệu quả hơn’’.

Chuyển đổi kỹ thuật số là bắt buộc

46% số người tham gia khảo sát mong muốn doanh nghiệp cung cấp cập nhật liên tục về hiệu quả kinh doanh và kế hoạch sắp tới. 39% trong số họ cũng muốn công ty nghiên cứu các giải pháp cụ thể cho những khủng hoảng tương tự trong tương lai. Đầu tư CNTT và làm việc thông qua phương tiện kỹ thuật số cũng được nhấn mạnh trong khảo sát để tạo thuận lợi trong tương lai.

Tại Việt Nam, 56% chuyên gia nhân sự xác nhận rằng việc đào tạo lại nhân viên về cách làm việc mới là ưu tiên hàng đầu của họ trong 3 tháng tới. Họ cũng tập trung vào việc thúc đẩy sự tương tác của nhân viên (54%) và đẩy nhanh các chính sách làm việc từ xa (36%).

‘’Không chỉ là đào tạo lại & nâng cao trình độ, mà việc bố trí lại nhân viên có thể trở thành một xu hướng sắp tới trong thời đại bình thường mới. Khi thị trường đang thay đổi nhanh chóng, cấu trúc công ty hiện tại sớm muộn sẽ bị lỗi thời. Các công ty có thể nghĩ cách bố trí lại nhân viên hiện có để lấp đầy các công việc mới. Doanh nghiệp có thể thiết lập “quy tắc 60’’, nghĩa là những người có thể chuyển đổi phải đạt hơn một nửa yêu cầu của vị trí mới. Những bài kiểm tra thêm nên được thực hiện để đánh giá năng lực tiềm ẩn của nhân viên, và sau đó các nhà quản lý có thể phác thảo lộ trình đào tạo cá nhân trong khoảng thời gian quy định. Chiến lược này sẽ giúp tránh được chi phí liên quan đến sự dư thừa và phải tuyển dụng bên ngoài khi dịch bệnh được kiểm soát một lần nữa’’, tư vấn bởi bà Lê Nguyễn Ngọc Thanh, Giám đốc Văn phòng Thành phố Hồ Chí Minh, Adecco Việt Nam.

Vương Linh