Tổng cục Hải quan đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tích cực, quyết liệt: công tác kiểm tra, giám sát hải quan có nhiều giải pháp đổi mới cải cách với nhiều kết quả tích cực, công tác quản lý rủi ro, kiểm tra sau thông quan và quản lý thu ngân sách, đôn đốc thu nợ thuế triển khai quyết liệt. Nhờ đó kết quả thu NSNN ước đạt 315.000 tỷ đồng, tăng hơn 15.000 tỷ đồng so với số báo cáo Quốc hội. Đây là nỗ lực có gắng của Tổng cục Hải quan góp phần vào cân đối ngân sách của cả nước trong bối cảnh tác động của dịch bệnh Covid-19.

Trong công tác cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan, tạo thuận lợi thương mại và XNK hàng hóa tiếp tục được tổng cục Hải quan quan tâm và đẩy mạnh. Nỗ lực đó được khẳng định bằng kết quả 5 năm liền Tổng cục Hải quan được đánh giá đi đầu trong các cơ quan của Bộ Tài chính trong cải cách hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ thông tin.

Với vai trò Cơ quan Thường trực Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại, Tổng cục Hải quan đã tích cực tham mưu cho Bộ Tài chính, Chính phủ trong việc triển khai Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN. Đến nay các thủ tục đã triển khai trên Cơ chế một cửa quốc gia khá lớn. Về Cơ chế một cửa ASEAN, Việt Nam là một trong các nước tích cực triển khai.

Đặc biệt trong năm nay, Tổng cục Hải quan đã tham mưu Bộ Tài chính xây dựng Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu theo hướng một cửa tại cơ quan Hải quan theo chỉ đạo tại Nghị quyết 99/NQ-CP và Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ. Đề án này là một cải cách quan trọng, đổi mới căn bản công tác kiểm tra chuyên ngành, sẽ mang lại nhiều lợi ích cho DN.

Một trong các thành tích nổi bật của ngành Hải quan là công tác đấu tranh, phát hiện, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại. Mặc dù năm 2020 bối cảnh dịch Covid-19 nhưng hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, đặc biệt là vận chuyển trái phép các chất ma túy rất phức tạp. Lực lượng Hải quan đã chủ trì, phối kết hợp các lực lượng phá thành công nhiều chuyên án, trong đó có nhiều chuyên án lớn ma túy.

Công tác kiểm tra chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp cũng được ngành Hải quan triển khai rất thành công. Kết quả này vô cùng ý nghĩa trong bối cảnh Việt Nam tham gia ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do mới và đẩy mạnh quan hệ thương mại sang Hoa Kỳ.

Bên cạnh các kết quả trên, lãnh đạo Bộ Tài chính đánh giá cao công tác triển khai các đề án, chính sách và quản lý hải quan, các lĩnh vực công tác quản lý rủi ro, thanh tra, xây dựng lực lượng, đào tạo quản lý cán bộ, quản lý nội ngành… đạt kết quả tốt góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ của ngành Hải quan.

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết trực tuyến công tác năm 2020, triển khai nhiệm vụ năm 2021, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho rằng, những kết quả quan trọng ngành Hải quan đạt được trong năm 2020 xuất phát từ sự quán triệt sâu sắc và tổ chức triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, kịp thời, có hiệu quả các Nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của lãnh đạo các cấp trong toàn ngành Tài chính.

Bên cạnh đó là sự ủng hộ, quan tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cấp uỷ, chính quyền các địa phương, sự phối hợp có hiệu quả của các cấp các ngành; sự chia sẻ, hợp tác của cộng đồng doanh nghiệp đã giúp Tổng cục Hải quan nói riêng và Bộ Tài chính nói chung hoàn thành nhiệm vụ chính trị năm 2020.

Cùng với đó là sự tập trung cao độ, thường xuyên, liên tục trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ Tài chính và công tác tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Tổng cục Hải quan và cơ quan Hải quan các cấp ngay từ những ngày đầu, tháng đầu đến ngày cuối cùng của năm. Từ đó, ngành Hải quan đã cụ thể hóa các mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ được giao thành chương trình hành động cụ thể, có phân công phân nhiệm đến từng đơn vị, từng công chức lãnh đạo, từng chuyên viên và có sự đánh giá tiến độ, kết quả thực hiện để đưa ra các giải pháp thực hiện tiếp theo.

Đặc biệt, kết quả đạt được năm 2020 là thành quả của sự đoàn kết, nhất trí, chung sức, chung lòng, nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức của toàn ngành Tài chính nói chung và của hệ thống Hải quan nói riêng.

Thứ trưởng Vũ Thị Mai đề nghị sang năm mới ngành Hải quan cần phấn đấu hoàn thành vượt mức cao nhất dự toán thu ngân sách Nhà nước được giao là  315.000 tỷ đồng.

Theo Thứ trưởng Vũ Thị Mai, ngành hải quan phải quản lý tốt giá trị hải quan, tập trung thanh tra, kiểm tra sau thông quan, kiểm tra trị giá tính thuế hàng hóa xuất nhập khẩu để chống thất thu ngân sách Nhà nước; đôn đốc thu hồi kịp thời nợ đọng thuế vào ngân sách theo đúng quy định của pháp luật. 

Bên cạnh đó, thực hiện cải cách hành chính, hiện đại hóa hải quan, tạo thuận lợi cho thương mại và các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa để rút ngắn thời gian, chi phí thông quan hàng hóa theo đúng yêu cầu của Chính phủ; làm tốt và hiệu quả hơn phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Đặc biệt, ngành hải quan phải có kế hoạch đấu tranh có trọng tâm trọng điểm tập trung vào các địa bàn  lĩnh vực mặt hàng có nhiều rủi ro như: xăng dầu khoáng sản, hàng hóa có thuế suất cao, hàng hóa vi phạm môi trường, rượu thuốc lá ngoại, hàng kinh doanh tạm nhập tái xuất, hàng hóa quá cảnh.

Năm 2020, ngành hải quan phải đối mặt với nhiều thách thức trong thực hiện chỉ tiêu đã đề ra. Dịch COVID-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến tất cả các nước nước trên thế giới. Các biện pháp phòng chống, kiểm soát dịch bệnh như đóng cửa biên giới, tạm ngừng các chuyến bay thương mại, cách ly, phong tỏa... đã tác động tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu đặt ra những thách thức to lớn đối với các nước, trong đó có Việt Nam.

Nhằm hoàn thành nhiệm vụ thu Ngân sách Nhà nước năm 2020, Tổng cục Hải quan đã ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2020, Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020, ban hành Chỉ thị số 1040/CT-TCHQ về việc thực hiện đồng bộ các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2020 và giao chỉ tiêu thu ngân sách Nhà nước cho các đơn vị.
Ông Nguyễn Văn Cẩn, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, từ đầu năm đến 15/12, ngành đã giải quyết thủ tục cho lượng hàng hóa xuất nhập khẩu đạt tổng trị giá 515,27 tỷ USD, tăng 4,5% (tương ứng tăng hơn 22 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2019. Trong số đó, tổng trị giá xuất khẩu đạt 267,22 tỷ USD, tăng 6,1% và tổng trị giá nhập khẩu là 248,04 tỷ USD, tăng 2,7%.
Về thu ngân sách nhà nước, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với những nỗ lực tạo thuận lợi để nuôi dưỡng nguồn thu và các biện pháp chống thất thu, tính đến ngày 21/12, số thu toàn ngành hải quan đạt 304.336 tỷ đồng. Ước thu cả năm 2020 đạt 315.000 tỷ đồng bằng 93,2% dự toán (315.000/338.000 tỷ đồng), bằng 105% (315.000/300.000 tỷ đồng) số đã báo cáo Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV.

Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cho biết, năm 2021, ngành hải quan tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực Hải quan theo hướng hiện đại, công khai, minh bạc, hướng tới hải quan số, ứng dụng công nghệ từ Cách mạng công nghiệp lần thứ tư nhằm góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Để hoàn thành mục tiêu thu ngân sách năm sau, Tổng cục Hải quan chỉ đạo các Cục Hải quan tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm túc công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước, giao chỉ tiêu phấn đấu thu ngay từ đầu năm 2021. Cùng đó, tăng cường rà soát, nắm chắc nguồn thu; nghiên cứu, đề xuất và triển khai các giải pháp tăng thu, chống thất thu; chủ động đánh giá tác động của các cam kết hội nhập quốc tế đến thu.

Ngoài ra, tập trung rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế; phân loại các nhóm nợ, tình trạng nợ thuế của doanh nghiệp, đưa ra biện pháp xử lý theo đúng quy định; quyết liệt xử lý, cưỡng chế, thu hồi nợ thuế theo quy định của pháp luật, giảm nợ đọng thuế, định kỳ công khai các doanh nghiệp nợ thuế.../.