Ngày 12/11/2024, Báo Đầu tư tổ chức Hội thảo thường niên về Phát triển bền vững với chủ đề “Tiên phong Chuyển đổi kép vì một Việt Nam xanh hơn”. Hội thảo là cầu nối giữa các cơ quan Chính phủ, các tổ chức trong và ngoài nước và các chuyên gia, doanh nghiệp và cộng đồng, nhằm chia sẻ kinh nghiệm thực tế quý báu trong hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh bền vững, qua đó lan tỏa nguồn cảm hứng đổi mới, sáng tạo để phát triển xanh hơn, bền vững hơn… trong các lĩnh vực trọng tâm.

Chương trình Hội thảo gồm 2 phiên: Phiên 1 với chủ đề “Động lực từ chuyển đổi kép” sẽ nêu lên lợi ích mà các doanh nghiệp đạt được khi thực hiện chuyển đổi kép, cảnh báo về nguy cơ tụt hậu nếu các doanh nghiệp không sẵn sàng chuyển đổi, giải bài toán nguồn vốn lớn cho chuyển đổi kép…

Phiên thảo luận 2 với chủ đề “Dẫn đầu xu thế” chia sẻ các câu chuyện và kinh nghiệm thực tế của các doanh nghiệp tiên phong, đi đầu trong đổi mới sáng tạo và thực thi các sáng kiến xanh, bền vững; chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp tối ưu hóa nguồn lực sẵn có, tiết giảm chi phí tối đa của doanh nghiệp trong thực hiện chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, và chuyển đổi kép nhằm lan tỏa giá trị trong cộng đồng; chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp tiếp cận nguồn vốn tín dụng xanh hiệu quả.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Lê Trọng Minh, Tổng Biên tập Báo Đầu tư cho biết, Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) sắp diễn ra tại Baku, Azerbaijan sẽ tập trung thảo luận về các vấn đề về tài chính khí hậu - nỗi trăn trở lớn nhất hiện nay của các quốc gia trên thế giới. Sự kiện này được kỳ vọng là bước ngoặt trong hành động về khí hậu, với nhiệm vụ chính là đạt được sự đồng thuận giữa các quốc gia về một mục tiêu tài trợ hằng năm giúp các quốc gia nghèo hơn ứng phó với biến đổi khí hậu. Việt Nam cũng đang đặt nhiều kỳ vọng về sự thành công của Hội nghị lần này.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, sau những cam kết mạnh mẽ về Net Zero tại COP26 năm 2021 và cam kết lịch sử về chuyển đổi năng lượng tại COP28 năm 2023, vẫn đang tiếp tục khẳng định sẽ hành động quyết liệt để giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi xanh, chuyển dịch năng lượng…

Với Việt Nam, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược và là ưu tiên hàng đầu để phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi nền kinh tế từ nâu sang xanh.

Đồng hành với Chính phủ trong hành trình đó, không thể thiếu cánh tay đắc lực của cộng đồng doanh nghiệp tại Việt Nam. Họ đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, với nhiều hành động thiết thực, hiệu quả trong các hoạt động đầu tư, kinh doanh ở tất cả các lĩnh vực, các phân ngành của nền kinh tế theo hai xu hướng chuyển đổi chính là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Xu hướng chuyển đổi kép (bao gồm chuyển đổi đổi số và chuyển đổi xanh) đang mở ra cơ hội to lớn, tạo động lực mạnh mẽ cho Việt Nam, cũng như cộng đồng doanh nghiệp tiến hành chuyển đổi sang mô hình kinh doanh mang tính bền vững, nhưng cũng tạo ra nhiều thách thức về thể chế, tài chính, công nghệ...

Sự giao thoa giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh tạo nên sức mạnh tổng hợp hỗ trợ lợi ích của cả hai. Thúc đẩy tăng trưởng xanh thông qua chuyển đổi số thực sự đang mang đến cho Việt Nam cơ hội đặc biệt để đạt được sự phát triển bền vững, nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống người dân. Nhưng để có được kết quả như vậy, cần có một cộng đồng doanh nghiệp có nhận thức cao về trách nhiệm, đồng thời tiên phong và tích cực hành động đổi mới sáng tạo, dù phải đối mặt với những khó khăn, thử thách lớn về tài lực, nhân lực.

ông Lê Trọng Minh kỳ vọng, những ý kiến đóng góp và kinh nghiệm hữu ích mà các diễn giả tham gia thảo luận tại Hội thảo sẽ góp phần giải quyết những thách thức theo hướng ổn định và bền vững.

Theo TS. Lê Việt Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là những yêu cầu bức thiết trong bối cảnh hiện nay, khi nền kinh tế và xã hội đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường và sự phát triển bền vững.

Trong những năm gần đây, chuyển đổi xanh đã trở thành mục tiêu hướng tới của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Để triển khai mục tiêu này, Việt Nam hiện đang thực hiện nhiều chiến lược quan trọng như Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2023 về xu hướng Chuyển đổi kép chỉ ra sự liên hệ giữa công nghệ số và công nghệ xanh. Trong đó, dựa trên những nghiên cứu, đánh giá sử dụng dữ liệu bằng sáng chế, 16 công nghệ xanh và 11 công nghệ số được lựa chọn là nền tảng cho chuyển đổi kép. Cũng theo báo cáo này, trong giai đoạn 2017-2021, Việt Nam nắm giữ 15% trong tổng số 493 bằng sáng chế xanh tại các thị trường mới nổi, xếp sau Malaysia (51%) và Thái Lan (20%). Hầu hết các bằng sáng chế về công nghệ chuyển đổi xanh của Việt Nam liên quan đến các lĩnh vực như năng lượng gió, quản lý chất thải, giảm ô nhiễm không khí và nguồn nước, công trình xanh.

Trong khi đó, xét về các công nghệ chuyển đổi số, Việt Nam chỉ chiếm 8% trong tổng số 537 bằng sáng chế của các nền kinh tế đang phát triển, xếp sau Malaysia (58%), Philippines (16%) và Thái Lan (11%).

Phân tích từ Báo cáo của Ngân hàng Thế giới cho thấy, chuyển đổi số chính động lực thúc quan trọng để thúc đẩy sự thành công chuyển đổi xanh và xu hướng Chuyển đổi kép - chuyển đổi số song hành cùng chuyển đổi xanh là xu hướng tất yếu mà cộng đồng doanh nghiệp ở Việt Nam cần nắm bắt để tận dụng các cơ hội kinh doanh mới cũng như mang lại lợi ích bền vững cho xã hội và môi trường.

Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh đã trở thành những ưu tiên hàng đầu của hầu hết các quốc gia trên thế giới để hướng tới phát triển bền vững trong dài hạn, tuy nhiên, ông Lê Việt Anh cho biết, hai quá trình này hiện chủ yếu diễn ra một cách riêng lẻ, chưa có tính đồng bộ để tận dụng tối đa tiềm năng giúp tăng năng suất và hiệu quả cho doanh nghiệp và các hoạt động kinh tế của nền kinh tế nói chung.

Ông Lê Việt Anh cũng gợi mở một số vấn đề liên quan đến quá trình Chuyển đổi kép của Việt Nam trong thời gian tới để Hội thảo cùng thảo luận, đó là:

Thứ nhất, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh có sự gắn kết chặt chẽ, hữu cơ với nhau và đều dựa trên một nền tảng quan trọng đó là khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đi cùng với nguồn nhân lực chất lượng cao. Do vậy, việc ưu tiên đầu tư cho khoa học, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao chính là nền tảng tiên quyết để triển khai thực hiện thành công Chuyển đổi kép.

Thứ hai, đích đến của Chuyển đổi kép đều do con người và vì con người, lấy con người là trung tâm. Do vậy, quá trình chuyển đổi này cần được thực hiện trên nguyên tắc đảm bảo công bằng, bình đẳng và chúng ta cần có lộ trình giảm thiểu các tác động tới các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi trong quá trình này.

Thứ ba, việc triển khai Chuyển đổi kép cần có sự phối hợp chặt chẽ, toàn diện của tất cả các bên liên quan, trong đó, nhà nước đóng vai trò dẫn dắt, tạo lập khung khổ thể chế chính sách, hỗ trợ ban đầu và cộng đồng doanh nghiệp đóng vai trò tiên phong, cốt lõi trong quá trình này, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn.

Thứ tư, việc triển khai Chuyển đổi kép luôn cần nắm bắt kịp xu thế tiến bộ của thế giới, đặc biệt là các tiến bộ về khoa học, kỹ thuật, đổi mới sáng tạo. Do vậy, cần tăng cường hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin. Nhân đây, tôi kêu gọi các doanh nghiệp, tập đoàn quốc tế lớn, doanh nghiệp FDI cần phát huy vai trò dẫn dắt, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam trong quá trình Chuyển đổi kép này.

Thứ năm, muốn chuyển đổi xanh thì phải dùng chuyển đổi số và muốn chuyển đổi số cũng phải dùng chuyển đổi xanh vì công nghệ số giúp tăng tốc cả thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, song, bản thân công nghệ số cũng cần xanh hơn vì nó tiêu tốn nhiều năng lượng.

Cũng tại Hội thảo đã diễn ra Lễ trao tặng Kỷ niệm chương “Doanh nghiệp đồng hành vì sự phát triển bền vững” nhằm tri ân các cơ quan, tổ chức, hiệp hội và doanh nghiệp trong nước và quốc tế đã đồng hành cùng Báo Đầu tư, và vì sự phát triển bền vững của toàn xã hội, đất nước./.