Cụ thể, sau khi biết tin, lãnh đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã cử Đoàn công tác của Bộ vào Sóc Trăng, phối hợp với UBND tỉnh, các đơn vị liên quan của tỉnh trực tiếp chỉ đạo xử lý vụ việc.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Sóc Trăng (Báo cáo số 49/BC-UBND ngày 25/02/2024), một số học viên ở các phòng 01E, 03F, 04D của Khu lớn Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh (gọi là Cơ sở cai nghiện) do nghi ngờ các học viên khác báo cáo với cán bộ quản lý học viên của Cơ sở cai nghiện về việc đối tượng này sử dụng ma túy bên trong phòng, nên khoảng 10 giờ ngày 23/02/2024 và 08 giờ ngày 24/02/2024 các đối tượng trên đã đánh, gây thương tích cho 04 học viên.

Các học viên bị đánh, gây thương tích gồm: (01) Nguyễn Thanh Tâm, sinh năm 1991 (gãy 02 xương sườn số 09 trái, phải); (2) Kim Hoàng Thành, sinh năm 1990 (nhiều vết bầm ở vùng ngực và lưng); (3) Ngô Hoàng Phúc, sinh năm 1996 (nhiều vết bầm trầy xước bên hông phải); (4) Sơn Thanh Tuấn, sinh năm 1996 (nhiều vết sưng nề ở tay trái, vùng ngực và lưng).

Lực lượng chức năng đưa học viên bỏ trốn trở lại Cơ sở cai nghiện ma túyNgay sau khi phát hiện vụ việc, Cơ sở cai nghiện đã báo cáo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Sóc Trăng, Công an thành phố Sóc Trăng để nhanh chóng phối hợp với đơn vị có liên quan mời, làm việc với 45 học viên có liên quan.

Trong quá trình làm việc, khoảng 16h30 cùng ngày, một số học viên đã kích động các học viên khác chống đối lực lượng Công an; lợi dụng tình trạng hỗn loạn có 191 học viên bỏ trốn khỏi Cơ sở cai nghiện. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ ngăn chặn học viên bỏ trốn, có 03 đồng chí Cảnh sát cơ động bị thương.

Ngay khi xảy ra vụ việc, lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, lực lượng Công an tỉnh đã có mặt tại hiện trường trực tiếp chỉ đạo Cơ sở cai nghiện khẩn trương phối hợp với các đơn vị, Công an thành phố Sóc Trăng, Công an các huyện, thị xã truy tìm các đối tượng và đề nghị gia đình có con em bỏ trốn vận động, đưa các học viên tự giác trở lại Cơ sở cai nghiện. Đến hết ngày 26/02/2024, đã đưa người cai nghiện bỏ trốn về Cơ sở cai nghiện ma túy và công an quản lý làm việc là 118 người.

Qua nắm tình hình, bước đầu xác định một số nguyên nhân chủ quan và khách quan sau dẫn đến việc học viên bỏ trốn tập thể tại Cơ sở cai nghiện.

Trong đó, nguyên nhân chủ quan là do quá trình sinh hoạt chung, một số học viên xảy ra mâu thuẫn cá nhân. Lợi dụng tình hình đó, một số học viên quá khích, manh động, lôi kéo các học viên khác gây hỗn loạn, chống đối lực lượng bảo vệ cơ sở, lực lượng thi hành công vụ và bỏ trốn khỏi Cơ sở cai nghiện.

Việc quản lý, chữa trị, giáo dục, nắm bắt tâm lý của học viên tại Cơ sở cai nghiện của viên chức, người làm việc tại Cơ sở cai nghiện ma túy còn nhiều hạn chế. Học viên tham gia cai nghiện còn có tâm lý không hợp tác, phối hợp với viên chức, người lao động trong hoạt động cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện, nguyên nhân một phần là do môi trường sống, sinh hoạt... tại Cơ sở cai nghiện chưa thực sự tốt (tường rào nhiều lớp thiếu thân thiện, môi trường sống chật chội...).

Về nguyên nhân khách quan, cơ sở vật chất xuống cấp, quá tải (bình quân 10 - 15/người/phòng diện tích 30m2), khó khăn trong quản lý đối tượng cai nghiện. Cơ sở cai nghiện ma túy được tiếp nhận từ Trại xã hội tỉnh Sóc Tăng (năm 1993) để thực hiện chức năng cai nghiện ma túy, công suất tiếp nhận của Cơ sở cai nghiện hiện nay từ 250 - 300 học viên, trong khi thực tế (ngày 24/02/2024) đang quản lý 460 học viên, quá tải so với định mức quy định gần 53%.

Bên cạnh đó, các phân khu theo chức năng chưa bảo đảm tiêu chí, điều kiện tối thiểu theo quy định tại Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy.

Số lượng viên chức, người lao động làm việc tại Cơ sở cai nghiện chưa đáp mức quy định tối thiểu so với quy định, không đủ sức quản lý số lượng học viên học viên tại đây. Hiện nay, cơ sở cai nghiện có 57 viên chức, người lao động, thiếu 24 người so với quy định. Trong khi do tích chất đặc thù của công việc, nên viên chức, người lao động thường xuyên phải trực, làm việc nhiều thời gian hơn so với quy định, trong khi chính sách, chế độ thu hút người lao động vào làm việc tại Cơ sở cai nghiện còn hạn chế, dẫn đến căng thẳng cho viên chức, người lao động trong quản lý, chữa trị người tham gia cai nghiện ma túy tại cơ sở cai nghiện ma túy.

Người nghiện ma túy vào cai nghiện phần lớn có trình độ hạn chế, gần 40% đã có tiền án, tiền sự và khoảng 25% nhiễm HIV, Lao, viêm gan A, B… không có tính hợp tác trong cai nghiện nên việc quản lý, giáo dục học viên gặp khó khăn… Nhiều học viên thường xuyên có hành vi chống đối viên chức, người lao động làm việc tại cơ sở cai nghiện ma túy.

Để kịp thời chỉ đạo xử lý vụ việc, Thường trực Tỉnh ủy Sóc Trăng đã tổ chức cuộc họp vào lúc 7 giờ 30 ngày 25/02/2024 để nghe cơ quan chức năng báo cáo nội dung vụ việc và chỉ đạo Lực lượng Công an tỉnh tiếp tục phối hợp các đơn vị chức năng có liên quan thực hiện quyết liệt, khẩn trương các biện pháp nghiệp vụ để xử lý hoặc tham mưu xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật; phối hợp với Cơ sở cai nghiện truy tìm, đưa đối tượng còn lại trở lại Cơ sở cai nghiện; nắm diễn biến tình hình vụ việc, tiếp tục điều tra làm rõ thêm nguyên nhân xảy ra vụ việc để xử lý theo quy định; xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra việc học viên bỏ trốn.

UBND tỉnh sẽ thành lập Đoàn công tác liên ngành để khảo sát toàn diện về bộ máy tổ chức, công tác quản lý điều hành, việc trang bị cơ sở vật chất, việc thực hiện chế độ, chính sách... tại Cơ sở cai nghiện; trên cơ sở đó đề xuất cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý học viên cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh.

Theo báo cáo gửi Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội kiến nghị lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo Công an tỉnh cử tổ công tác đặc trách, hỗ trợ bảo đảm an ninh trật tự tại Cơ sở cai nghiện.

Chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Sóc Trăng chủ trì, phối hợp với các cơ quan đơn vị liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh Sóc Trăng và tập trung thực hiện rà soát tình hình cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện, nhân sự phục vụ tại Cơ sở cai nghiện, báo cáo UBND tỉnh có giải pháp nâng cấp cơ sở vật chất, đáp ứng nhu cầu tối thiểu để thực hiện công tác cai nghiện ma túy.

Đồng thời, khẩn trương khắc phục hậu quả, khôi phục hoạt động của Cơ sở cai nghiện trở lại hoạt động bình thường theo quy định. Ổn định tâm lý, tinh thần làm việc của viên chức, người lao động tại Cơ sở cai nghiện để tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Sóc Trăng chỉ đạo Cơ sở cai nghiện: (1) Rà soát nội quy, quy chế của cơ sở cai nghiện ma túy để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp nhằm nâng cao chất lượng quản lý, chữa trị người cai nghiện ma túy tại Cơ sở cai nghiện; (2) Tổ chức tuyên truyền, tư vấn, giáo dục cho học viên đang cai nghiện ma túy nắm rõ nội quy, quy chế, các quy định của pháp luật về cai nghiện ma túy để học viên biết được quyền và trách nhiệm của bản thân, yên tâm, hợp tác trong quá trình cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện.