Từ đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 khiến đời sống của người lao động bị ảnh hưởng nặng nề, trong đó nhiều người đã làm thủ tục nhận BHXH một lần để trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, về lâu dài, họ sẽ phải đối mặt khó khăn khi không có lương hưu. Do vậy, các cán bộ BHXH huyện Hữu Lũng (tỉnh Lạng Sơn) đã vận động những người lao động này tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

Ông Đào Trọng Hiếu- Giám đốc BHXH huyện Hữu Lũng cho biết: Có nhiều nguyên nhân khiến người lao động quyết định nhận BHXH một lần, trong đó phần lớn là do điều kiện kinh tế khó khăn, cần ngay một khoản tiền trước mắt để chi tiêu. Nhiều người lao động vẫn còn có tâm lý coi BHXH một lần như một khoản thu nhập dành cho họ sau khi nghỉ việc. Thời gian qua, diễn biến phức tạp của dịch bệnh khiến nhiều người bị mất việc làm, không có thu nhập hoặc thu nhập giảm sâu. Từ thực tế này cộng với việc nhiều người lao động không nắm rõ quyền và lợi ích của mình khi tham gia BHXH nên đã lựa chọn nhận BHXH một lần. Vì vậy, theo ông Hiếu, việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật BHXH cho họ là rất cần thiết. “Để người lao động có thể hiểu được ý nghĩa của chính sách này, các cán bộ BHXH huyện đã tích cực vận động người lao động không làm thủ tục nhận BHXH một lần mà cần bảo lưu, tích lũy để sau này đủ điều kiện hưởng lương hưu, để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động. Tuy nhiên, do thời gian trao đổi, thuyết phục đối tượng không nhiều, thường là lúc người lao động đến nộp hồ sơ tại bộ phận “Một cửa”, nên hiệu quả đạt được không cao. Để khắc phục tình trạng trên, BHXH huyện đã đề xuất đổi mới công tác tuyên truyền theo hình thức tập trung”- ông Hiếu chia sẻ.

Theo đó, BHXH huyện Hữu Lũng tập hợp danh sách những người đã gửi đơn đề nghị hưởng BHXH một lần và những người lao động mới chốt sổ BHXH, dừng đóng BHXH do chấm dứt hợp đồng lao động; sau đó thông qua trang fanpage hoặc gọi điện mời những người này đến dự buổi gặp mặt để nghe tuyên truyền, tư vấn do BHXH huyện tổ chức. Tại buổi tuyên truyền, các cán bộ BHXH sẽ tư vấn về các quyền lợi mà người lao động được hưởng nếu tham gia BHXH đầy đủ; những thiệt thòi khi dừng tham gia BHXH. Trong đó, nhấn mạnh nếu người lao động nhận BHXH một lần, sau này tham gia lại BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đóng BHXH trước đó. Như vậy, người lao động mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có thu nhập để đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động; hoặc nếu khi nghỉ hưu vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu thì do thời gian đóng BHXH ít nên số tiền lương hưu sẽ thấp…

Việc thí điểm công tác tuyên truyền không nhận BHXH một lần và vận động NLĐ tham gia BHXH tự nguyện theo hình thức tập trung là một trong những sáng kiến đổi mới phương pháp tuyên truyền của BHXH huyện được dư luận đánh giá cao và mang lại hiệu quả tích cực. Ngay trong buổi đầu tiên tổ chức hình thức này (vào cuối tháng 5/2020), đã có 4/23 NLĐ tham dự đã quyết định không đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần nữa và đăng ký tham gia ngay BHXH tự nguyện; 6 người đã khẳng định sẽ tính toán lại để lựa chọn mức đóng phù hợp với điều kiện kinh tế của gia đình.

Ngoài ra, để đạt chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHXH huyện Hữu Lũng cũng đã chủ động thành lập các Tổ tuyên truyền (mỗi tổ gồm 3 người phụ trách các mảng thuyết trình, giải đáp chính sách, vận hành thiết bị); phối hợp với đại lý thu xã, thị trấn để tổ chức hội nghị tuyên truyền theo hình thức nhanh, gọn, hiệu quả. Các đại lý có trách nhiệm lựa chọn đối tượng để mời tham dự, khi đủ từ 20 người trở lên thì đại lý có trách nhiệm làm việc với lãnh đạo thôn, xã và thông tin cho BHXH huyện cử cán bộ đến tuyên truyền. Với cách làm này, từ tháng 5/2020 đến nay, BHXH huyện Hữu Lũng đã tổ chức được 7 hội nghị theo mô hình đổi mới kết hợp giữa tổ tuyên truyền của BHXH huyện với đại lý thu các xã, thị trấn. Trong đó, mỗi hội nghị đều có từ 35 đến 100 người dự; tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện sau các hội nghị đều đạt từ 25% đến 50%. Đây là hình thức tổ chức nhanh gọn, tiết kiệm và mang lại hiệu quả cao. Ngoài ra, BHXH huyện còn tiếp tục đánh giá ưu điểm, hạn chế của từng loại hình đại lý; thành lập các nhóm xung kích để mở rộng đối tượng tham gia qua đại lý xã; tư vấn cho nhân viên đại lý xã cách lựa chọn đối tượng tiềm năng để tổ chức tuyên truyền.

Ông Mã Văn Muộn, xã Cai Kinh, huyện Hữu Lũng cho biết: Vừa qua, được cán bộ BHXH huyện đến tận xã tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, tôi đã hiểu rõ  về quyền lợi của từng chính sách. Vợ chồng tôi hiện đã có thẻ BHYT nên tôi bàn với vợ tham gia  BHXH tự nguyện. Theo đó, vợ chồng tôi mua mức hơn 1 triệu đồng/năm.

Với những đổi mới tích cực trong công tác tuyên truyền, từ đầu năm đến hết tháng 6/2020, BHXH huyện Hữu Lũng đã phát triển thêm 9 đơn vị thuộc khối doanh nghiệp tham gia, nâng tổng số đơn vị sử dụng lao động cùng tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn lên 268 đơn vị. Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm 2020, BHXH huyện đã phát triển được 436 người tham gia BHXH tự nguyện, nâng số người tham gia BHXH tự nguyện trên toàn huyện lên 1.268 người; BHYT hộ gia đình tăng mới 1.043 người so với tháng 12/2019.

Thời gian tới, BHXH huyện sẽ tích cực nghiên cứu, triển khai các giải pháp mới, phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu được giao về phát triển đối tượng trong năm 2020./.

Cảnh Minh