Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên trên cả nước được lựa chọn triển khai thí điểm dự án Xây dựng mô hình hỗ trợ phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái thông qua xây dựng mô hình Trung tâm Can thiệp phòng, chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái (còn gọi là Ngôi nhà Ánh Dương-NNAD) do chính phủ Hàn Quốc tài trợ với tổng kinh phí hơn 8,4 tỷ đồng. NNAD trực thuộc Trung tâm Công tác xã hội (CTXH) - Sở LĐTBXH tỉnh Quảng Ninh, được hoàn thành và đi vào hoạt động từ tháng 4/2020, với mục tiêu phát hiện, ngăn chặn và trợ giúp kịp thời cho nạn nhân là phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực, xâm hại tình dục; Tăng cường sự tham gia, nâng cao trách nhiệm và phát huy vai trò của các ban, ngành, đoàn thể liên quan trong việc hỗ trợ nạn nhân giải quyết vấn đề bạo lực, xâm hại tình dục; Đồng thời nâng cao nhận thức và chuyển đổi hành vi của cộng đồng, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi các hành vi bạo lực, xâm hại tình dục đối với phụ nữ và trẻ em gái tại Quảng Ninh.

Tại đây, các nạn nhân bị bạo lực trên cơ sở giới được cung cấp các dịch vụ thiết yếu hoàn toàn miễn phí 24/7, bao gồm hỗ trợ tư vấn, tham vấn qua đường dây nóng và tại văn phòng, xây dựng kế hoạch trợ giúp, cung cấp nơi tạm lánh an toàn trong trường hợp khẩn cấp, chăm sóc và hỗ trợ y tế, chuyển tuyến và kết nối hỗ trợ tư pháp. Bên cạnh đó, NNAD cũng hỗ trợ trang bị kỹ năng sống, kết nối dạy nghề và tạo việc làm, kết nối chuyển gửi để hòa nhập cộng đồng… cho các nạn nhân. Ông Nguyễn Phúc Phong, Giám đốc Trung tâm CTXH cho biết: Các dịch vụ được cung cấp tại NNAD đều dựa trên nguyên tắc lấy nạn nhân làm trung tâm, nạn nhân được đối xử tôn trọng, bình đẳng và đảm bảo yếu tố bảo mật về thông tin. Bất kỳ nạn nhân bị bạo lực giới nào khi có nhu cầu, đều được tiếp nhận, can thiệp, hỗ trợ kịp thời để giải quyết vấn đề bạo lực. 

Ngôi nhà Ánh Dương được bố trí đầy đủ các phòng chức năng tư vấn sức khỏe, hỗ trợ các nạn nhân

Thời gian qua, Trung tâm CTXH tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện nhiều hoạt động truyền thông về NNAD và các dịch vụ hỗ trợ nạn nhân bạo lực giới được triển khai và thúc đẩy, qua đó các thông tin về bạo lực giới, NNAD được lan tỏa rộng rãi đến cộng đồng dân cư, thu hút được sự quan tâm của cộng đồng về NNAD và các dịch vụ tại mô hình. Đến tháng 12/2020, qua tổng đài 1800.1769, NNAD đã tiếp nhận 137 cuộc gọi liên quan đến BĐG; cung cấp dịch vụ cho 47 trường hợp, trong đó có 3 trường hợp tạm lánh khẩn cấp. Trong 7 tháng đầu năm 2021, NNAD tiếp nhận, tư vấn và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ thiết yếu cho 12 nạn nhân, trong số đó có 09 nạn nhân tạm lánh (là người Quảng Ninh: 06 nạn nhân; Hải Phòng: 03 nạn nhân); kết nối, tạo việc làm cho 02 đối tượng là nạn nhân bị bạo lực giới sau thời gian tạm lánh.

Qua tìm hiểu thực tế cho thấy, những trường hợp được nhân viên CTXH của NNAD tư vấn qua tổng đài đã có sự cân bằng tâm lý, biết cách xử lý, ứng xử khi có hành vi bạo lực gia đình xảy ra trong gia đình mình. Đối với những trường hợp tạm lánh tại NNAD, đã được các bác sĩ và nhân viên CTXH tại đây khám y tế ban đầu, tiến hành cung cấp các dịch vụ hỗ trợ thiết yếu và thực hiện các buổi tham vấn tâm lý; cung cấp các kiến thức về BĐG, quyền con người và một số kỹ năng ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới trong tình huống khẩn cấp... Sau thời gian tạm lánh, tâm lý các nạn nhân đã có những chuyển biến tích cực, được Trung tâm CTXH tỉnh chuyển về địa phương, được kết nối để các cơ quan đơn vị chức năng thực hiện cung cấp các dịch vụ trợ giúp theo quy định của pháp luật; một số trường hợp đã được kết nối tạo việc làm để ổn định đời sống. Bên cạnh đó, nhân viên CTXH của NNAD tiếp tục theo dõi và hỗ trợ nạn nhân giải quyết các vấn đề phát sinh khi cần thiết.

Có thể thấy, NNAD đã trở thành địa chỉ tin cậy, an toàn cho những người bị bạo lực giới, giúp họ được chăm sóc kịp thời, đầy đủ cả về tổn thương thể xác lẫn hỗ trợ tâm lý, đảm bảo an toàn và hỗ trợ tư pháp… Với những hiệu quả tích cực của NNAD sẽ góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, bảo đảm bình đẳng giới trong đời sống gia đình, từng bước xóa bỏ bạo lực trên cơ sở giới, đem lại một cuộc sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em gái./.

Minh Hiền