Tỉnh Thanh Hóa có đường biên giới 213,6 km tiếp giáp với tỉnh Hủa Phăn và Nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào, diện tích đất hơn 1.655 km2 gồm 15 xã và 1 xã vùng đệm (xã Mường Lý) thuộc 5 huyện, dân số khoảng 70 nghìn người, có 6 dân tộc anh em sinh sống, gồm: Kinh, Thái, Mông, Mường, Khơ Mú, Dao.

Tại khu vực này có gần 15.000 hộ dân được phân bố ở 150 bản, là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và đối ngoại của tỉnh Thanh Hóa và khu vực Bắc Trung Bộ; có vai trò quan trọng đối với môi trường sinh thái của tỉnh. Đây là khu vực có tiềm năng về quỹ đất, tài nguyên rừng, khoáng sản để phát triển và mở rộng sản xuất nông, lâm nghiệp, khai thác khoáng sản gắn với công nghiệp chế biến.

Văn phòng Điều phối chương trình XDNTM tỉnh soạn thảo Đề án “Xây dựng nông thôn mới (XDNTM) trên địa bàn 15 xã biên giới và xã Mường Lý (huyện Mường Lát) của tỉnh Thanh Hóa nhằm phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh, giai đoạn 2021-2030”. Tổng nhu cầu vốn thực hiện Đề án là hơn 3.583 tỷ đồng, trong đó hơn 2.413 tỷ đồng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, hơn 686 tỷ đồng phục vụ phát triển kinh tế và tổ chức sản xuất, hơn 419 tỷ đồng phục vụ phát triển văn hóa - xã hội và môi trường… Vốn được huy động từ nhiều nguồn, nhưng lớn nhất từ Ngân sách Nhà nước, còn lại là vốn vay tín dụng, huy động từ doanh nghiệp, lồng ghép, đóng góp từ người dân…

Đề án đưa ra những khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội nói chung và XDNTM ở khu vực biên giới; nêu hiện trạng về giao thông, hạ tầng cơ sở vật chất khác, tình hình sản xuất, thu nhập… theo tiêu chí NTM hiện tại của các xã.

Từ đó, đưa ra mục tiêu, các nhóm giải pháp thực hiện. Theo đó, phấn đấu đến năm 2030 lũy kế tất cả 16 xã hoàn thành đạt chuẩn NTM, 100% số thôn/bản đạt chuẩn; thu nhập bình quân của người dân tăng ít nhất 2 lần năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống dưới 10%.

Tại hội nghị , Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Giang khẳng định tầm quan trọng và sự cần thiết của đề án đặc thù này.

Về nội dung đề án, trên cơ sở ý kiến thảo luận của các đại biểu, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các huyện liên quan, nếu còn băn khoăn về các số liệu và góp ý, tiếp tục chuyển nội dung để Văn phòng Điều phối chương trình XDNTM tỉnh cập nhật, bổ sung.

Văn phòng UBND tỉnh có trách nhiệm xin ý kiến các thành viên UBND tỉnh; Văn phòng Điều phối chương trình XDNTM tỉnh sớm xin ý kiến các thành viên Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia tỉnh, sau đó cập nhật, hoàn thiện Đề án, làm cơ sở tổng hợp để UBND tỉnh xin ý kiến các bộ, ngành Trung ương liên quan.

Việc triển khai đề án sẽ tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện hệ thống hạ tầng nông thôn, phát huy lợi thế về đất đai, khí hậu, dịch vụ, thương mại cửa khẩu; đồng thời xây dựng, cải thiện diện mạo nông thôn các xã biên giới theo hướng khang trang, hiện đại, đảm bảo phát huy truyền thống văn hóa các dân tộc, góp phần giảm nghèo bền vững. Việc thực hiện đề án là vì đồng bào miền núi, vì sự phát triển khu vực biên giới của tỉnh.