Phát huy truyền thống thực hiện tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, thời gian qua, UBND TP Hồ Chí  Minh đã chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương tích cực triển khai hoạt động tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sỹ, thể hiện nhận thức cao về ý thức trách nhiệm của các cấp, ngành cũng như của cả hệ thống chính trị đối với công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ.

Ông Huỳnh Cách Mạng, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, những năm qua, dù có nhiều khó khăn nhưng UBND TP đã tích cực, chủ động chỉ đạo thực hiện chặt chẽ, hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ trên địa bàn. Phát huy được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, các doanh nghiệp và sự đồng thuận, hỗ trợ của nhân dân.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 1237 TP Hồ Chí Minh, giai đoạn 2016-2018, Thành phố đã triển khai hơn 100 lượt cán bộ, chiến sỹ phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ với hơn 10.000 ngày công trên diện tích tìm kiếm, đào, lấp khoảng  250.000 m2. Bên cạnh đó, huy động 120 lượt phương tiện và phối hợp với địa phương tổ chức tìm kiếm, quy tập, dâng hương, truy điệu, an táng 74 bộ hài cốt liệt sỹ được đảm bảo đúng quy định, trong đó có 63 bộ hài cốt liệt sĩ biết thông tin về thân nhân liệt sĩ.

Đặc biệt, từ 6-7 đến 18-8-2017, từ các nguồn thông tin do cựu chiến binh Mỹ và các tổ chức cá nhân cung cấp về hố chôn tập thể Bộ đội Việt Nam hi sinh trong trận đánh vào phía tây sân bay Tân Sơn Nhất xuân Mậu Thân 1968, TP.HCM đã tổ chức khảo sát tìm kiếm, đào khai quật trong 44 ngày, nhưng vẫn chưa tìm thấy dấu vết hài cốt và di vật liệt sĩ.

Đối với đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150), Thượng tá Nguyễn Minh Tấn cho biết hiện TP.HCM có 7 nghĩa trang liệt sĩ với tổng số 27.145 mộ liệt sĩ, trong đó có 7.636 mộ liệt sĩ chưa biết thông tin. Đối với 7.636 mộ liệt sĩ này, thời gian tới TP.HCM giao Sở Lao động – Thương binh và Xã hội chủ trì lập kế hoạch lấy mẫu sinh phẩm gửi vào ngân hàng gen trong hai năm 2019-2020.

Tính đến nay, TP đã giới thiệu gần 100 trường hợp, kết quả giám định có hơn 10 trường hợp trùng khớp và được điều chỉnh thông tin trên bia mộ. Các trường hợp còn lại không trùng khớp ADN với hài cốt liệt sĩ hoặc mẫu xương không xác định được.

Bằng các phương pháp thực chứng như kết nối thông tin của hồ sơ liệt sĩ với các đơn vị quân đội, các cựu chiến binh là đồng đội cũ biết rõ trường hợp hi sinh và nơi hi sinh của liệt sĩ, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP.HCM cũng xác minh và đính chính thông tin cho 215 mộ liệt sĩ còn thiếu và sai lệch thông tin.

Từ những thực tế nêu trên, TP.HCM kiến nghị Bộ Quốc phòng và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội thống nhất đồng bộ phần mềm về danh sách quản lý liệt sĩ và danh sách quản lý mộ liệt sĩ ở nghĩa trang liệt sĩ các địa phương trên cả nước.

Tại Hội nghị sơ kết thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ (Đề án 1237) giai đoạn 2016-2018 và Đề án xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin (Đề án 150) giai đoạn 2017-2018, Thiếu tướng Du Trường Giang, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Quân khu 7 đề nghị TP Hồ Chí Minh tiếp tục đẩy mạnh việc huy động toàn dân tham gia tích cực vào công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ, trong đó đặc biệt tranh thủ thông tin từ các cựu chiến binh, nhân dân địa phương và mối quan hệ với cựu chiến binh các nước từng tham chiến tại Việt Nam; phối hợp với Quân khu 7 hoàn thiện công tác triển khai thiết lập bản đồ 3 cấp về tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ. Đồng thời, quan tâm thực hiện tốt hơn nữa công tác tổng kết, khen thưởng, nhân rộng các mô hình, điển hình làm tốt công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ trên địa bàn thành phố.

Còn theo ông Huỳnh Cách Mạng, trong thời gian tới, Thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền sâu rộng về chủ trương tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ, nhằm tạo sự đồng thuận, nâng cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ; quan tâm và thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo tạo điều kiện cho công tác khảo sát, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ; phối hợp tổ chức lấy mẫu sinh phẩm, hài cốt liệt sỹ tìm thấy để giám định AND, xác định danh tính hài cốt liệt sỹ…

Để thuận lợi hơn cho công tác xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin, TP Hồ Chí Minh đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội có chính sách hỗ trợ kinh phí đi lại cho thân nhân liệt sĩ khi thực hiện lấy mẫu giám định AND xác định danh tính liệt sĩ cũng như đi thăm viếng mộ liệt sĩ tại các nghĩa trang trên địa bàn TP.