Trong việc triển khai thực hiện 3 CTMTQG giai đoạn 2021 - 2025, CTMTQG giảm nghèo được xác định là giải pháp quan trọng quyết định thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Năm 2023, việc thực hiện Chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực so với năm 2022. Tính đến 31/10/2022, toàn tỉnh đã giải ngân 260/485 tỷ đồng, đạt 54% so với tổng nguồn vốn thực hiện Chương trình được giao của các năm 2022 và 2023. 

Từ nguồn vốn này, toàn tỉnh đã khởi công xây dựng 61 công trình cơ sở hạ tầng tại các huyện nghèo, duy tu bảo dưỡng 25 công trình hạ tầng khác, đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất cho 6 cơ sở giáo dục nghề nghiệp, triển khai 27 mô hình phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị và phát triển sản xuất cộng đồng; khởi công làm mới và sửa chữa 177 nhà ở cho hộ nghèo và hộ cận nghèo tại các huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải… 

Ngoài ra, các sở, ngành, địa phương còn tổ chức trên 33 lớp đào tạo nghề cho gần 1.000 lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, triển khai 62 lớp tập huấn cho trên 5.000 lượt cán bộ giảm nghèo các cấp.Nhiều mô hình phát triển kinh tế đã giúp người dân vươn lên thoát nghèo (ảnh minh họa)

Nhờ đó, bước vào đầu giai đoạn 2016-2020, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh là 32,21%, cao thứ 6 so với cả nước. Sau 5 năm thực hiện CTMTQG giảm nghèo bền vững, tỉnh Yên Bái đã kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 4,76% (năm 2021), cải thiện 10 bậc so với đầu nhiệm kỳ (bình quân giảm 5,03%/năm), tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm bình quân 7,66%/năm, cao hơn nhiều so với bình quân chung toàn tỉnh và cả nước. 

Hết năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 12,92%; ước năm 2023 giảm được 3,76%, hết năm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn 9,16%. Điều kiện cơ sở hạ tầng, thu nhập và đời sống hộ nghèo, hộ cận nghèo, đặc biệt tại các huyện nghèo, địa bàn đặc biệt khó khăn của tỉnh đã có sự cải thiện rõ nét.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn, để đạt được kết quả trên, tỉnh Yên Bái đã có nhiều giải pháp đồng bộ và cách làm hiệu quả trong công tác giảm nghèo, cụ thể:

Thứ nhất là, tỉnh Yên Bái đã đặc biệt quan tâm đến công tác giảm nghèo, đồng thời huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc trong công tác giảm nghèo. Hằng năm, Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, trong đó có nhiệm vụ giảm nghèo, đồng thời ban hành Kế hoạch của Tỉnh ủy về thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, trong đó xác định rõ chỉ tiêu giảm nghèo đến từng địa phương và phân công trách nhiệm cụ thể cho các sở, ban, ngành, đoàn thể giúp đỡ các hộ nghèo tại các xã đặc biệt khó khăn theo phương châm "giao nhiệm vụ, khoán sản phẩm” (mỗi năm vận động, giúp đỡ trên 1.000 hộ nghèo tại các xã đặc biệt khó khăn thoát nghèo).

Hai là, mặc dù là tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, song ngay từ đầu nhiệm kỳ, tỉnh Yên Bái đã quan tâm ban hành các nghị quyết, chính sách đặc thù của địa phương lồng ghép với các chính sách của Trung ương nhằm thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều như: chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, làm đường giao thông nông thôn, chính sách hỗ trợ giáo dục, y tế, đào tạo nguồn nhân lực, đào tạo nghề… 

Qua đó, chất lượng giáo dục, đặc biệt là giáo dục vùng cao, giáo dục dân tộc, tỷ lệ trẻ em đi học đúng độ tuổi tăng (Yên Bái là tỉnh thứ 2 trong khu vực Tây Bắc và là tỉnh thứ 24/63 tỉnh, thành phố được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 vào năm 2021; đứng thứ 18/63 tỉnh, thành phố được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2 vào năm 2023). Chất lượng chăm sóc sức khỏe ngày càng nâng cao, hết năm 2022, toàn tỉnh đã đạt 10,8 bác sỹ/1 vạn dân và 34,6 giường bệnh/1 vạn dân; tỷ lệ xã, phường, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế đạt 89%. 

Chú trọng thực hiện chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm, đặc biệt quan tâm xóa nhà dột nát cho hộ nghèo, năm 2023, tỉnh Yên Bái đã ban hành Đề án hỗ trợ làm nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo với mục tiêu làm mới trên 3.000 căn nhà trong năm 2023-2024 bằng việc lồng ghép các nguồn lực từ CTMTQG và nguồn xã hội hóa, trong đó nguồn ngân sách từ 2 CTMTQG chiếm gần 56%, còn lại là nguồn ngân sách tỉnh và xã hội hóa chiếm trên 44% (đến nay đã khởi công được gần 1.600 nhà, năm 2024 dự kiến làm trên 1.400 nhà). Vào các dịp Tết Nguyên đán, tỉnh đã quan tâm tặng quà tết cho 100% hộ nghèo trên địa bàn tỉnh.

Thứ ba, tỉnh đã tập trung lồng ghép, huy động các nguồn lực (ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, nguồn xã hội hóa) từ các chương trình, dự án để thực hiện mục tiêu giảm nghèo, tập trung đầu tư xây dựng hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng, nhất là hệ tầng đường giao thông nông thôn, thủy lợi, cơ sở khám chữa bệnh, trường học, hạ tầng phát thanh, truyền hình, viễn thông, ưu tiên cho các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn nhằm tạo thuận lợi cho việc mở rộng, phát triển sản xuất, kết nối giao thương, nâng cao thu nhập và khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội thiết yếu của người dân, nhất là hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Bốn là, tỉnh đã đặc biệt quan tâm làm tốt công tác tuyên truyền vận động, tạo sự thay đổi trong nhận thức của các cấp chính quyền, người dân, nhất là các hộ nghèo, hộ cận nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số về giảm nghèo, khơi dậy ý chí tự giác, nỗ lực vươn lên thoát nghèo của người nghèo, không trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước (qua các năm đã có nhiều hộ nghèo làm đơn tự nguyện thoát nghèo).

Năm là, trong việc triển khai thực hiện 3 CTMTQG giai đoạn 2021 - 2025, CTMTQG giảm nghèo được xác định là giải pháp quan trọng quyết định thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Đến nay, tỉnh Yên Bái đã ban hành tương đối đầy đủ các nghị quyết, kế hoạch, các văn bản hướng dẫn thực hiện chương trình theo phân cấp quản lý, phân công nhiệm vụ cho các lãnh đạo tỉnh, sở, ban, ngành trong việc thực hiện các dự án, tiểu dự án, họp đánh giá tiến độ thực hiện./.