(Ảnh minh hoạ)

Giả mạo cơ quan chức năng, tổ chức

Một chiêu thức lừa đảo cũng không kém phần nghiêm trọng, 62,08% cho biết gặp phải các cuộc gọi mạo danh cơ quan, tổ chức (công an, toà án, thuế, ngân hàng…) để thúc giục cài phần mềm hoặc đe doạ phải chuyển tiền để chứng minh trong sạch do liên quan vi phạm pháp luật.

Bộ Công an cảnh báo thủ đoạn giả danh, mạo danh cán bộ làm việc trong các cơ quan tư pháp, mà các đối tượng thường sử dụng có đặc điểm chung là: Chúng sử dụng công nghệ cao, ẩn danh dưới số điện thoại giống hệt số điện thoại công khai của cơ quan Công an, Viện Kiểm sát để gọi điện cho bị hại, thông báo họ đang bị kiện vì nợ tiền hoặc có liên quan đến một vụ án, chuyên án mà Cơ quan Công an đang điều tra, xác minh, đã có lệnh bắt của Viện Kiểm sát nhân dân...; yêu cầu bị hại kê khai tài sản, số tiền mặt hiện có và số tiền gửi trong các tài khoản ngân hàng. Sau đó, các đối tượng dùng lời lẽ đe dọa sẽ bắt tạm giam nạn nhân để điều tra và yêu cầu họ chuyển tiền hoặc đọc mã OTP để chúng thực hiện việc chuyển tiền vào các tài khoản của chúng với vỏ bọc để xác minh, điều tra.

Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) thuộc Cục An toàn thông tin – Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến cáo, người dân cần lưu ý rằng các lực lượng chức năng nếu làm việc với người dân sẽ có giấy mời, giấy triệu tập gửi cho người đó và làm việc trực tiếp tại các trụ sở cơ quan, không làm việc online qua mạng.

Lừa thông báo trúng thưởng, khuyến mãi lớn

Bên cạnh đó, 60,01% cho biết nhận được các thông báo trúng thưởng, khuyến mãi cao nhưng thông tin rất mập mờ, bất thường.

Đối tượng lựa đảo cũng giả mạo nhân viên của các sàn thương mại điện tử, trung tâm mua sắm, đài truyền hình, công ty xổ số... gọi điện hoặc nhắn tin cho nạn nhân thông báo họ may mắn nhận được phần thưởng có giá trị cao của một chương trình nào đó, thúc giục nạn nhân nếu không thực hiện ngay những yêu cầu đưa ra thì sẽ không có cơ hội nhận được phần thưởng giá trị. Từ đó, yêu cầu nạn nhân cung cấp số OTP gửi về điện thoại hay đưa ra bất kỳ lý do nào khác để yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin về thẻ hoặc tài khoản ngân hàng điện tử nhằm trộm tiền trong tài khoản. 

Do đó, người dân cần nhận diện thủ đoạn lừa đảo này dựa trên một số dấu hiệu như yêu cầu cộng tác viên thanh toán tiền hàng trước. Sau khi trao đổi và người có nhu cầu tìm việc làm liên hệ, các đối tượng lừa đảo hướng dẫn cộng tác viên thực hiện đặt mua hàng online để tăng tương tác cho các gian hàng. Đặc biệt, cộng tác viên phải có tài khoản ngân hàng để thanh toán đơn hàng trước rồi sẽ được nhận lại tiền gốc cộng thêm chiết khấu hoa hồng.

Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), Cục An toàn thông tin khuyến nghị người dân cảnh giác với những lời mời chào tuyển làm cộng tác viên bán hàng online. Đồng thời, thường xuyên chia sẻ, cảnh báo với người thân, bạn bè và mọi người xung quanh về những phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng dưới hình thức tuyển cộng tác viên online.

Coi chừng “lừa chồng lừa”

Nghiêm trọng hơn, nắm bắt được tâm lý muốn lấy lại tiền nhanh chóng của người bị hại. Đây không phải là chiêu trò mới song người dân cần tỉnh táo, cảnh giác để tránh trở thành nạn nhân lần 2.

Theo đó, các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng tiếp tục lập ra các trang Web, Fanpage Facebook mạo danh các cán bộ, đơn vị Công an, công ty luật, văn phòng luật sư đăng tải các bài viết cung cấp các dịch vụ như "tiếp nhận hồ sơ", "hỗ trợ lấy lại tiền bị treo", "thu hồi tiền lừa đảo", "thu hồi tiền treo trên sàn thương mại điện tử", "thu hồi tiền treo không cần cọc"… đăng lại các bài viết cảnh báo thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, sử dụng hình ảnh, video, thông tin, bài viết của các đơn vị công an, công ty luật, văn phòng luật sư, báo điện tử chính thống để xây dựng lòng tin đối với người bị hại, chuẩn bị cho cú lừa tiếp theo với cam kết chỉ thu tiền sau khi người dân đã lấy lại được tiền.

Để gia tăng uy tín cho các trang này, bọn chúng thường sử dụng tính năng chạy quảng cáo cho các trang, bài viết, video có nhiều lượt like, view, tương tác, cũng như tần suất xuất hiện dày đặc trên các trang mạng xã hội; nhằm thu hút sự quan tâm, tương tác của những người đã từng bị lừa, mất tiền trên không gian mạng. Khi có người chủ động liên hệ, các đối tượng sẽ hướng dẫn để các nạn nhân thực hiện theo các kịch bản được dàn dựng sẵn và yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, thông tin về vụ việc đã bị lừa; tải, cài đặt một số ứng các ứng dụng Zalo, Telegram… để tiện liên hệ làm thủ tục, hồ sơ. Sau đó, sử dụng các phần mềm chỉnh sửa ảnh, văn bản để tạo ra các tài liệu giả để người dân tin tưởng về việc hồ sơ của mình đã được tiếp nhận, xử lý. Khi đã tạo được lòng tin, chúng sẽ đưa ra các lý do yêu cầu người bị hại tiếp tục chuyển tiền thêm một lần nữa và sau khi chuyển sẽ không thể lấy lại số tiền đã chuyển.