Nằm trong Chiến dịch “It Takes a World - Chấm dứt bạo lực trẻ em trong gia đình và trường học” do Tổ chức World Vision Việt Nam khởi xướng năm 2017, “Người bình dị phi thường” là sáng kiến khích lệ và thúc đẩy việc làm cụ thể của mọi thành phần trong xã hội để góp phần tạo nên môi trường an toàn, tích cực và tràn đầy yêu thương, nơi mọi trẻ em được phát triển một cách toàn diện. Tọa đàm là nơi các chuyên gia và khách mời cùng thảo luận các vấn đề liên quan đến mối quan hệ của các bạn trẻ trong trường học và trên môi trường mạng, qua đó tư vấn, hỗ trợ các bạn trong cách phản ứng, xử lý trước các tình huống mâu thuẫn trong cuộc sống.  

Ở bất kỳ độ tuổi nào, người lớn hay trẻ em ít nhiều cũng sẽ gặp những rắc rối, mâu thuẫn xoay quanh các mối quan hệ trong cuộc sống hằng ngày. Việc giải quyết mâu thuẫn với người lớn đã là thách thức, đối với trẻ em việc này còn khó khăn hơn rất nhiều. Những phân tích, chia sẻ của các chuyên gia và khách mời không những sẽ giúp các bạn trẻ cải thiện mối quan hệ bạn bè trong trường học và trên môi trường mạng, mà còn đóng vai trò hữu ích trong việc giúp các em định hướng phong cách ứng xử tích cực trong tất cả các mối quan hệ, xuyên suốt quá trình trưởng thành.

Đối với các bạn trẻ, mâu thuẫn có thể nảy sinh từ rất nhiều nguyên nhân: to có, nhỏ có. Có những mâu thuẫn nhỏ, được giải quyết nhanh chóng. Nhưng cũng có những mâu thuẫn nghiêm trọng, gây rạn nứt tình bạn, để lại tổn thương lâu dài.

Chia sẻ về các mâu thuẫn mình từng gặp phải, em Anh Tuấn – học sinh trường THCS Nam Từ Liêm - cho biết tuy bản thân may mắn khi chỉ có những mâu thuẫn nhỏ với bạn học như trong việc học tập, sinh hoạt tập thể của lớp, nhưng em cũng có nhìn thấy những mâu thuẫn lớn hơn ở lứa tuổi học trò hiện nay. YouTuber/Vlogger Nguyễn Trung Anh – nhóm 1977 Vlog - đã kể lại trải nghiệm của bản thân về những mâu thuẫn với bạn bè và cả việc bị bắt nạt, bạo lực khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Để biết cách xử lý mâu thuẫn hiệu quả, trước hết trẻ em, cha mẹ, thầy cô giáo và những người xung quanh cần có nhận thức đúng và đủ về nguyên nhân của mâu thuẫn.

Theo chuyên gia tham vấn tâm lý Đỗ Thị Trang, mâu thuẫn có rất nhiều hình thái đa dạng, có thể bắt nguồn từ những chi tiết nhỏ bé trong đời sống thường ngày và bị đẩy lên cao trào do các bên tham gia chưa có đủ thiện chí, kỹ năng kiềm chế cảm xúc và xử lý mâu thuẫn. “Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp của trẻ em, khi các em còn nhỏ, chưa có đủ kinh nghiệm và chưa được định hướng hiệu quả để nhìn nhận vấn đề đang gặp phải một cách khách quan và hợp lý. Ngoài ra, việc thiếu kết nối với cha mẹ và những người xung quanh cũng khiến các em gặp nhiều khó khăn hơn vì phải tự mình đối mặt và xử lý mâu thuẫn”, bà Trang nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, việc chưa được tiếp cận với cách hiểu đúng của các khái niệm quan trọng trong đời sống cũng là nguyên nhân gây ra mâu thuẫn ở bất kỳ lứa tuổi nào.

“Khi chưa có nhiều kinh nghiệm trong cuộc sống, người trẻ có xu hướng hiếu thắng, đề cao góc nhìn của bản thân, “tự cho mình là đúng”, từ đó dẫn đến những cách hành xử thiếu phù hợp với những người xung quanh, đặc biệt là bạn bè đồng trang lứa. Ngay cả khi mâu thuẫn đã được làm sáng tỏ, họ cũng cảm thấy khó khăn để nói lời ‘xin lỗi’ mà quên mất rằng ‘xin lỗi’ hoàn toàn không phải là kém cỏi; ngược lại, chính lời ‘xin lỗi’ là thể hiện tinh thần cởi mở, cầu thị, và nỗ lực để trở nên tốt đẹp hơn của bản thân”, YouTuber/Vlogger Nguyễn Trung Anh chia sẻ.

Mâu thuẫn, bất kể trong trường học hay trên môi trường mạng, đều để lại những hậu quả lâu dài và nghiêm trọng lên đời sống và quá trình trưởng thành của trẻ, bao gồm ám ảnh tâm lý, trầm cảm, sang chấn tâm lý, hay thậm chí là tử vong. Trong mọi hoàn cảnh, sự đồng hành, hỗ trợ của cha mẹ, thầy cô giáo và những người xung quanh sẽ góp phần xây dựng cho trẻ một bộ khung ứng xử phù hợp, giúp các em đối mặt và giải quyết các tình huống mâu thuẫn một cách tích cực hơn. Bên cạnh việc kết nối và tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người xung quanh, việc thấu hiểu bản thân, bao gồm tính cách, phong cách ứng xử, song song với khả năng thấu cảm với người đối diện cũng góp phần hỗ trợ bạn trẻ tiếp cận với các hình huống mâu thuẫn một cách ôn hoà, từ tốn và tích cực hơn.

Cùng với những chia sẻ sâu sắc, sinh động của các chuyên gia và khách mời, sự tham gia của các đại diện trẻ em trong Toạ đàm cũng để lại nhiều ấn tượng, mang lại hy vọng về một thế hệ trẻ năng động, có tư duy hiện đại, trưởng thành với nhiều kỹ năng xử đánh giá và xử lý tình huống mâu thuẫn.

“Em cũng đã từng đối mặt với những bình luận không tích cực khi đăng tải những bức hình, thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Ban đầu điều này làm em buồn, nhưng dần về sau em học cách chỉ quan tâm đến những bình luận, tương tác với người yêu quý thôi và mặc kệ hoặc xoá những bình luận tiêu cực đi. Nếu gặp các tình huống bắt nạt, bạo lực nghiêm trọng hơn, em sẽ kể lại với bố mẹ để được giúp đỡ”, em Phương Anh, học sinh trường THCS Nam Từ Liêm chia sẻ.

Em Anh Tuấn, học sinh trường THCS Nam Từ Liêm phấn khởi đề xuất bên cạnh những mặt tích cực, môi trường mạng cũng tiềm tàng nhiều nguy cơ bạo lực đối với trẻ em. Việc cha mẹ và thầy cô giáo đồng hành cùng chúng em, để hướng dẫn, hỗ trợ, trang bị cho chúng em các kỹ năng sử dụng Internet an toàn và văn minh, giúp phòng tránh các rủi ro không đáng có, là điều thật sự cần thiết. Điều này giúp chúng em tự tin đưa ra các ứng xử phù hợp trong cuộc sống, từ đó xây dựng nhiều tình bạn đẹp và bền lâu.

Khép lại chương trình, bà Chu Thu Hà, Quản lý Truyền thông, Viện MSD kết luận: “Chúng ta cần thừa nhận rằng mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi, vẫn thường xảy ra trong cuộc sống với muôn hình vạn trạng. Chúng ta không nên coi những mâu thuẫn của trẻ em là những “chuyện nhỏ", là “Zero" bởi đôi khi những vấn đề này có thể ảnh hưởng tới đời sống, tâm lý và mối quan hệ của các bạn. Tuy nhiên, nếu các bạn đối diện với mâu thuẫn bằng sự lắng nghe, tôn trọng lẫn nhau và mong muốn vun đắp mối quan hệ tích cực, chúng ta hoàn toàn có thể tìm ra cách để giải quyết, khi đó các bạn có thể là những “Hero" - người hùng để giúp chính bản thân và lan toả năng lượng tích cực tới mọi người. Gia đình, nhà trường hãy hiểu các bạn trẻ của chúng ta, tin tưởng vào các bạn trẻ để giúp các bạn đối diện với các thách thức, mâu thuẫn của cuộc sống và trưởng thành".

Sau sự kiện “Bạn trẻ bình dị phi thường”, World Vision Việt Nam và Viện MSD sẽ tiếp tục tổ chức sự kiện “Thầy cô bình dị phi thường” để thảo luận các vấn đề liên quan đến vai trò của thầy cô trong việc đồng hành và tạo động lực cho các em học sinh để thúc đẩy các mối quan hệ tích cực trong trường lớp và trên môi trường mạng. Sự kiện sẽ diễn ra lúc 20:00 ngày 29/9/2021 trên Fanpage World Vision Vietnam và Lan toả yêu thương.

Đăng Doanh