Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất. Đây là giải pháp nhằm tháo gỡ vướng mắc trong phát triển bất động sản, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung nhà ở đang thiếu hụt.
Cơ hội mới cho thị trường
Theo Nghị quyết, bốn trường hợp được phép thí điểm bao gồm: Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất; Dự án đang có quyền sử dụng đất; Dự án kết hợp cả hai hình thức; Dự án trên đất thuộc cơ sở sản xuất, kinh doanh phải di dời do ô nhiễm hoặc theo quy hoạch.
Những loại đất được phép chuyển đổi mục đích sử dụng gồm đất nông nghiệp, phi nông nghiệp không phải đất ở và các loại đất khác trong cùng thửa. Nghị quyết này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/4/2025 và được triển khai trong 5 năm.
Tại hội trường Quốc hội, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy nói bản chất việc thí điểm lần này là bổ sung hình thức tiếp cận đất đai trong làm nhà ở thương mại.
Theo Luật Đất đai 2024, các dự án được Nhà nước thu hồi đất để đấu giá, đấu thầu phải là các khu đô thị quy mô từ 20 ha trở lên, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, xã hội và nhà ở. Tức là, dự án dưới 20 ha sẽ không thuộc diện Nhà nước thu hồi đất hay được nhận chuyển quyền sử dụng, nếu dự án không có diện tích đất ở. Theo Bộ trưởng, vướng mắc này xảy ra ở tất cả địa phương.
Việc thí điểm mở rộng đất làm dự án nhà ở thương mại được kỳ vọng sẽ gỡ khó cho nhiều dự án, gia tăng nguồn cung nhà ở phục vụ nhu cầu người dân.
“Thí điểm cho phép doanh nghiệp được mua đất không phải đất ở để làm dự án nhà ở là cơ chế đúng đắn, không chỉ tháo gỡ khó khăn về pháp lý cho các dự án nhà ở thương mại đang bị ‘kẹt’ vì không có yếu tố đất ở, mà còn tăng khả năng tiếp cận đất đai, khuyến khích nhà đầu tư phát triển dự án, góp phần hỗ trợ tăng nguồn cung nhà ở cho thị trường bất động sản”, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) nhận định.
Dữ liệu nghiên cứu của VARS cho thấy, phân khúc căn hộ chung cư bình dân (giá dưới 25 triệu đồng/m2) - nhà ở vừa túi tiền, đã “tuyệt chủng” trong vài năm trở lại đây và rất khó, thậm chí không có khả năng xuất hiện trở lại tại Hà Nội và TP HCM.
9 tháng đầu năm 2024, nguồn cung căn hộ chung cư tại Hà Nội chứng kiến mức phục hồi đáng kể, nhưng tình trạng mất cân đối cung - cầu thậm chí còn trở nên nghiêm trọng hơn khi khoảng 80% nguồn cung căn hộ mở bán tại Hà Nội và TP HCM có giá bán từ 50 triệu đồng/m2 trở lên. Mặc dù mức giá tăng cao, các dự án đều đạt tỷ lệ bán rất tốt bởi nhu cầu mua căn hộ, cả để ở và đầu tư, luôn duy trì ở mức cao và trong xu hướng tăng. Thực trạng này khiến giá căn hộ chung cư liên tục tăng và thiết lập mặt bằng mới, ở ngưỡng cao trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp, vượt xa khả năng chi trả và tốc độ gia tăng thu nhập của đại đa số người dân.
Chuẩn bị gì để tận dụng tốt cơ hội?
Không chỉ tháo gỡ vướng mắc pháp lý của nhiều dự án, Nghị quyết còn là cơ hội cho các doanh nghiệp bất động sản khai thác tối đa tiềm năng từ các quỹ đất hiện hữu. Tuy nhiên, hiệu quả của nghị quyết sẽ phụ thuộc lớn vào sự phối hợp giữa doanh nghiệp, chính quyền và quy hoạch đồng bộ tại địa phương.
Trao đổi với PV, ông Lê Bảo Long, Giám đốc Marketing Chuyên trang Bất động sản Việt Nam thẳng thắn, “Hạ tầng và tiện ích là yếu tố cốt lõi. Nếu không đảm bảo những điều này, các dự án chỉ tạo thêm nguồn cung bất động sản đầu cơ, chứ không phải nơi để người dân an cư,” ông Long chia sẻ. “Hiện nay, các khu vực trung tâm đã cạn kiệt quỹ đất, nếu tạo hành lang pháp lý phát triển thêm dự án ở vùng ven mà không tính đến kết nối đồng bộ sẽ không giải quyết được nhu cầu nhà ở thực sự.”
Còn VARS lo lắng, quá trình chuyển đổi và nhận chuyển đổi theo nghị quyết cần sự hỗ trợ của cơ quan quản lý Nhà nước. Bởi việc thỏa thuận với người dân có đất nằm trong quy hoạch đất ở để làm nhà ở thương mại vẫn có thể gặp khó khăn do người dân không muốn chuyển đổi hoặc muốn chuyển nhượng với giá quá cao.
“Do đó, trong dài hạn, VARS cho rằng, việc quy định theo hướng Nhà nước đóng vai trò là nhà cung cấp quỹ đất lớn nhất, để triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua đấu giá hoặc đấu thầu sử dụng đất sẽ là giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo thị trường cân bằng trong dài hạn, và nâng cao khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân”, Hội đề xuất.
Trong khi đó, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) nhìn nhận, các tập đoàn, doanh nghiệp bất động sản và nhà đầu tư còn phải chờ Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Nghị quyết thí điểm của Quốc hội và sau đó, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể danh mục dự án thí điểm đối với các khu đất được thoả thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại tại địa phương.
“Trong thời gian này, các doanh nghiệp bất động sản cần chuẩn bị chu đáo hồ sơ năng lực của doanh nghiệp và hồ sơ pháp lý của khu đất mà mình đang có quyền sử dụng đất hợp pháp hoặc hồ sơ về địa điểm khu đất mà doanh nghiệp dự kiến đề xuất được thoả thuận về nhận quyền sử dụng đất.
Các khu đất này phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, xây dựng, Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương thì mới được xem xét thực hiện dự án nhà ở thương mại để có thể hội đủ điều kiện đăng ký xin tham gia dự án thí điểm theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh”, HoREA lưu ý.
Còn ông Lê Bảo Long nhấn mạnh, các chủ đầu tư cần chú trọng quy hoạch đầu tư đồng bộ, từ kết nối giao thông, tiện ích công cộng, đến cơ sở hạ tầng xã hội như trường học, bệnh viện, để tạo ra giá trị thực sự cho các dự án. Điều này không chỉ giúp người dân dễ dàng tiếp cận nơi ở phù hợp mà còn thúc đẩy quá trình đô thị hóa bền vững tại các địa phương.
Kiều Anh
-
Lý do MacBook Pro M3 vẫn là mẫu laptop đáng mua nhất
24-12-2024 15:12 45
-
Tư nhân làm hạ tầng giao thông: Thần tốc – chất lượng – tối ưu hiệu quả
24-12-2024 15:45 35
-
Nhà sản xuất ‘Anh trai vượt ngàn chông gai’ phải giải trình về cổ phiếu
24-12-2024 14:37 12
-
Chủ cửa hàng tránh bị lừa đảo khi chuyển khoản nhờ cách này
23-12-2024 10:39 22
-
Tỷ giá ngoại tệ hôm nay 23/12/2024: USD giảm nhẹ phiên đầu tuần
23-12-2024 10:33 42
-
Vạch trần các chiêu lừa đảo tài chính phổ biến ở Việt Nam
23-12-2024 09:12 32