Theo chuẩn nghèo đa chiều, tổng số hộ nghèo đến cuối năm 2024 của Kon Tum là 6.557 hộ, chiếm tỷ lệ 4,31% so với tổng số hộ dân toàn tỉnh; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 3,91%/năm, đạt 111,64% so với kế hoạch. Toàn tỉnh còn 6.176 hộ nghèo dân tộc thiểu số, chiếm tỷ lệ 94% so với tổng số hộ nghèo. Trong giai đoạn 2021-2024, tại 03 huyện nghèo (Kon Plông, Tu Mơ Rông và Ia H’Drai) đã giảm 5.687 hộ nghèo, tương ứng giảm 8,5%/năm, vượt 121,44% kế hoạch.

Qua đánh giá của UBND tỉnh Kon Tum, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 đã cơ bản phù hợp với tình hình, điều kiện thực tế của tỉnh. Các dự án, tiểu dự án thành phần bao phủ được các đối tượng thụ hưởng là người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn với đa dạng hình thức hỗ trợ. Qua đó, tạo nguồn lực thực hiện có hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững, số hộ thoát nghèo cơ bản có sinh kế… được hỗ trợ tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản, tạo được sự phấn khởi, đồng thuận trong nhân dân. 

Mô hình trồng cây cà phê ở huyện Đăk Hà (tỉnh Kon Tum) đã giúp nhiều hộ nghèo vươn lên thoát nghèo bền vững

Trong đó, đối với Dự án Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo, ngân sách Trung ương (vốn sự nghiệp) phân bổ năm 2022, 2023, 2024 là 100,272 tỷ đồng. Ngân sách địa phương thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND của HĐND tỉnh là “Hằng năm, ngân sách địa phương đối ứng tối thiểu 10% tổng ngân sách trung ương hỗ trợ thực hiện Chương trình cho địa phương” với kinh phí 4,843 tỷ đồng (năm 2023 hơn 1,2 tỷ đồng, năm 2024 là 3,642 tỷ đồng).

Từ nguồn vốn được giao, giai đoạn 2021-2024, các huyện, thành phố đã hoàn tất công tác phân bổ vốn cho các đơn vị, địa phương và triển khai thực hiện 300 mô hình giảm nghèo, dự án phát triển sản xuất có gắn với quy hoạch phát triển sản xuất và thích ứng với biến đổi khí hậu của từng địa phương.

Cụ thể gồm: huyện Ia H’Drai triển khai 20 dự án nuôi bò sinh sản, chăn nuôi hươu lấy nhung, nuôi heo thịt. Huyện Đăk Glei thực hiện 43 mô hình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất (hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi). Huyện Ngọc Hồi triển khai 13 dự án về hỗ trợ bò cái sinh sản, trồng sả Java. Huyện Đăk Hà xây dựng 35 mô hình giảm nghèo và dự án phát triển sản xuất được hỗ trợ (10 mô hình hỗ trợ trồng trọt, 25 mô hình hỗ trợ chăn nuôi). Huyện Kon Rẫy thực hiện 19 mô hình hỗ trợ bò sinh sản, hỗ trợ cây cao su, mắc ca, sầu riêng, cây ăn quả. Huyện Sa Thầy thực hiện hỗ trợ được 35 dự án (27 dự án nuôi bò cái sinh sản, 01 dự án nuôi heo thịt, 07 dự án hỗ trợ trồng cây ăn quả). Huyện Kon Plông triển khai 32 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, mô hình giảm nghèo (hỗ trợ trâu, bò sinh sản, giống vịt xiêm, heo, dúi; giống cây hồng dòn, hồng đẳng sâm, sả Java). Huyện Tu Mơ Rông triển khai 29 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, mô hình giảm nghèo (hỗ trợ bò sinh sản, giống heo, dê; giống cây cà phê, hồng đẳng sâm, sâm Ngọc Linh). Thành phố Kon Tum triển khai 34 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, mô hình giảm nghèo (hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi). Huyện Đăk Tô triển khai 18 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, mô hình giảm nghèo (11 dự án hỗ trợ bò sinh sản, 7 dự án liên kết trồng và sản xuất, tiêu thụ mắc ca).

Tính đến thời điểm cuối năm 2024, toàn tỉnh có 5.064 hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ khó khăn... tham gia các dự án, mô hình theo quy định. Bao gồm: Huyện Ia H’Drai có 473 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo tham gia. Huyện Đăk Glei có 523 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo tham gia. Huyện Ngọc Hồi có 271 hộ tham gia, có 28 hộ thoát nghèo. Huyện Đăk Hà có 577 hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo trong vòng 36 tháng (sau khi tham gia có 376 hộ thoát nghèo). Huyện Kon Rẫy có 505 hộ tham gia (267 hộ nghèo, 143 hộ cận nghèo, 95 hộ thoát nghèo). Huyện Sa Thầy có 304 hộ tham gia (172 hộ nghèo, 83 hộ cận nghèo, 49 hộ mới thoát nghèo). Huyện Kon Plông có 919 hộ tham gia (703 hộ nghèo, 188 hộ cận nghèo, 28 hộ thuộc đối tượng khác). Huyện Tu Mơ Rông có 473 hộ tham gia. Thành phố Kon Tum có 262 hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo tham gia. Huyện Đăk Tô có 453 hộ tham gia (320 hộ nghèo, 108 hộ cận nghèo, 25 hộ mới thoát nghèo).

Ngay từ đầu năm 2025, các huyện, thành phố ở Kon Tum đã và đang tiếp tục tập trung triển khai thực hiện các dự án, mô hình giảm nghèo thuộc Dự án Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo để hỗ trợ các hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoạt nghèo trên địa bàn toàn tỉnh.

Có thể thấy, đến nay, các dự án hỗ trợ sinh kế, mô hình giảm nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững được chính quyền các cấp tỉnh Kon Tum phối hợp với Mặt trận và các tổ chức đoàn thể tổ chức họp rộng rãi để lấy ý kiến tham gia của các hộ dân trên địa bàn thôn từ khi xây dựng, phê duyệt và thực hiện hỗ trợ đều có sự giám sát của cộng đồng.

Tỉnh đã xác định đây là những chương trình, dự án phù hợp với thực tế tại các địa phương và mang lại hiệu quả cao cho cộng đồng dân cư. Một số mô hình có hiệu quả, đang được tiếp tục triển khai và nhân rộng như: mô hình chăn nuôi bò sinh sản; trồng và tiêu thụ mắc ca, các loại cây dược liệu (hồng đảng sâm, sâm ngọc linh)… đã góp phần tạo sinh kế bền vững, thu nhập tốt, nâng cao chất lượng cuộc sống cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo.