Nhà máy Thủy điện Lai Châu là công trình trọng điểm quốc gia, được xây dựng ở bậc thang trên cùng của dòng sông Đà và đặt tại thị trấn Nậm Nhùn (huyện Nậm Nhùn). Nhà máy có 3 tổ máy với tổng công suất 1.200MW cung cấp sản lượng điện trung bình hàng năm đạt khoảng 4,7 tỷ kWh. Ngoài nhiệm vụ sản xuất điện, nhà máy Thủy điện Lai Châu còn chống lũ về mùa mưa, cung cấp nước về mùa khô cho đồng bằng Bắc Bộ.

Được xây dựng bằng bê tông cốt thép, có mái tôn chống mưa, nắng. Tuy nhiên, tại nhà máy có nhiều vật liệu dễ cháy như: Vỏ cáp, dầu bôi trơn, dầu làm mát, hệ thống dây cáp điện. Đặc biệt, tại nhà máy có một số thiết bị, hạng mục có nguy cơ cháy nổ cao như: phòng ắc quy axít, buồng máy phát diesel, máy biến áp, buồng thùng dầu máy biến áp, các tủ đấu nối trung gian hệ thống giám sát trực tuyến…

Xác định việc đảm bảo ATVSLĐ trong quá trình vận hành nhà máy có ý nghĩa quan trọng, Công ty Thủy điện Sơn La (đơn vị tiếp quản và vận hành nhà máy Thủy điện Lai Châu) đã kiện toàn bộ máy an toàn đồng bộ từ Ban Giám đốc, Ban Chấp hành Công đoàn, Phòng Kỹ thuật - An toàn và các phân xưởng. Trong đó, phân công 1 đồng chí phó giám đốc phụ trách công tác ATVSLĐ, phòng chống cháy nổ, phòng chống thiên tai & tìm kiếm cứu nạn. Tại Phân xưởng vận hành nhà máy Thủy điện Lai Châu bố trí riêng 1 lãnh đạo phụ trách công tác ATVSLĐ, phòng chống cháy nổ và có các Tổ trưởng Tổ Công đoàn, mạng lưới an toàn vệ sinh viên tại các tổ sản xuất, các kíp vận hành. Phân xưởng cũng bố trí an toàn vệ sinh viên là những kỹ sư, công nhân lành nghề, có trình độ, kinh nghiệm phân công ở các tổ sản xuất, ca trực vận hành hướng dẫn về công tác an toàn lao động (ATLĐ). 

Để kịp thời phát hiện các đám cháy, nhà máy đã được trang bị hệ thống báo: Khói địa chỉ, khói quang điện, nhiệt địa chỉ, nhiệt chống nổ và hệ thống chữa cháy tự động; cùng với đó, trang bị các bình chữa cháy loại xách tay đặt tại vách tường trong nhà máy; bình chữa cháy loại to thiết kế di động đặt tại các vị trí trọng điểm dễ gây cháy. Ngoài hệ thống phòng cháy và chữa cháy, đơn vị còn lắp đặt hệ thống camera quan sát theo dõi các hoạt động của nhà máy... 

Ông Nguyễn Văn Tiệp, Quản đốc phân xưởng ở Nhà máy Thủy điện Lai Châu cho biết, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Giám đốc, phân xưởng luôn phổ biến đến cán bộ, công nhân viên làm tốt công tác phòng chống cháy nổ với phương châm “phòng ngừa là chính”; đồng thời, tuân thủ, bám sát phương án phòng cháy chữa cháy; đưa ra các tình huống giả định để cán bộ, công nhân viên nâng cao nhận thức, chủ động ứng phó, linh hoạt trong phương án chữa cháy khi có cháy nổ xảy ra.

Hàng năm, đơn vị xây dựng các phương án phòng cháy chữa cháy; phối hợp với Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ - Công an tỉnh tổ chức tập huấn, huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy cho cán bộ công nhân viên… Đi đôi với công tác phòng chống cháy nổ, đơn vị còn giao nhiệm vụ cho lực lượng chức năng tăng cường tuần tra kiểm soát các vị trí, hệ thống máy móc, trạm biến áp mỗi khi hết giờ; bổ sung trang thiết bị chữa cháy.Nhờ làm tốt công tác an toàn, phòng chống cháy nổ, đã góp phần đảm bảo hoạt động của Nhà máy thủy điện Lai Châu, phục vụ lưới điện quốc gia an toàn, liên tục./.