Thông tin tại Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, giai đoạn 2016 – 2018, do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội tổ chức mới đây tại Hà Nội cho biết: Đến nay, nguồn vốn cho vay từ Quỹ quốc gia về việc làm đạt trên 4.497 tỷ đồng; giai đoạn 2016 đến tháng 6/2018, doanh số cho vay hàng năm khoảng 2.500-3.000 tỷ đồng, hỗ trợ việc làm cho khoảng 303.614 lao động.

Nếu tính cả nguồn vốn ủy thác từ địa phương, nguồn huy động của Ngân hàng Chính sách xã hội, tính đến ngày 30/9, tổng nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm, cho vay ưu đãi đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài là 14.599 tỷ đồng.

Doanh số cho vay giai đoạn 2016 - 2018 đạt 15.447 tỷ đồng, với trên 487 nghìn lượt khách hàng được vay vốn, góp phần hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm cho 540 nghìn lao động, hỗ trợ 11.133 lao động vay vốn đi làm việc ở nước ngoài.

Bên cạnh đó, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã tích cực tổ chức tốt việc thu hồi nợ, thu lại tại NHCSXH nơi cho vay và tại các điểm giao dịch tại xã theo định kỳ hàng tháng đối với tất cả các đối tượng vay vốn. Nhờ đó nguồn vốn được thu hồi kịp thời để cho các đối tượng vay vốn tiếp theo, đồng thời nợ quá hạn không ngừng giảm thấp qua các năm.

Theo đánh giá từ Cục việc làm: Mặc dù nguồn vốn không nhiều, nhưng hoạt động cho vay của quỹ rất hiệu quả, góp phần quan trọng hỗ trợ giải quyết việc làm cho người lao động. Nhiều mô hình cho vay hiệu quả từ Quỹ quốc gia về việc làm như mô hình khôi phục làng nghề truyền thống, mô hình khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư… đã góp phần hỗ trợ tạo, duy trì và mở rộng việc làm cho hàng trăm nghìn lao động, tạo thu nhập và nâng cao đời sống cho người lao động và gia đình họ…

Theo ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng Giám đốc NHCSXH, trong 3 năm vừa qua (2016 – 2018) hoạt động cho vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm đã giúp cho hơn nửa triệu người có việc làm, tỷ lệ thu hồi vốn rất cao đạt trên 99%. Thành công của chương trình đã góp phần tạo việc làm, ổn định sản xuất, cải thiện thu nhập và đời sống của người lao động, giảm tỷ lệ lao động thất nghiệp, góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp, hoạt động cho vay vốn từ quỹ vẫn còn những khó khăn như: Chất lượng việc làm tạo ra chưa cao với hoạt động cho vay chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp; đối tượng vay là các cơ sở sản xuất kinh doanh thấp; nguồn vốn cho vay từ quỹ còn hạn chế, mới chỉ đáp ứng 30 - 35% nhu cầu vốn tạo việc làm.

Bên cạnh đó, một số quy định về cho vay vốn từ quỹ chưa phù hợp với thực tiễn, nhất là lãi suất cho vay từ quỹ bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo. Trong khi đó, đây không phải là đối tượng ưu tiên dẫn đến tâm lý ỷ lại của các đối tượng nên không khuyến khích họ trả nợ đúng hạn và tạo sự không công bằng với các chương trình tín dụng khác của NHCSXH.

Từ những thực tế như vậy, ông Tào Bằng Huy, Phó Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội) cho rằng trong giai đoạn tới khi thị trường lao động ngày càng phát triển, nhu cầu việc làm chất lượng, khởi nghiệp của người lao động ngày càng lớn thì nhu cầu tiếp cận vốn tín dụng các doanh nghiệp nhỏ và vừa, lao động thanh niên… sẽ tạo ra nhiều thách thức hơn đối với hoạt động cho vay vốn hỗ trợ tạo việc làm.

Để chương trình trong thời gian tới đạt hiệu quả cao hơn, NHCSXH đề nghị Chính phủ hàng năm tăng cấp bổ sung ngân sách nhà nước, bổ sung nhiều nguồn lực của xã hội (trong nước và ngoài nước) cho Quỹ quốc gia về việc làm, do nhu cầu vay vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm vì nhu cầu vay vốn tạo việc làm hiện nay rất lớn.

NHCSXH cũng đề nghị Bộ Lao động- Thương binh và xã hội nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xem xét, điều chính lãi suất vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm lên bằng lãi suất vay vốn đối với hộ cận nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định, do nhu cầu vay vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm hiện nay rất lớn.

Đồng thời nghiên cứu, tham mưu trình Chính phủ xem xét, quy định: Doanh nghiệp tuyển dụng người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng phải có tài khoản tại NHCSXH để người lao động nộp tiền tuyển dụng trả cho doanh nghiệp vào tài khoản mở tại NHCSXH; có biện pháp mạnh để xử lý đối với doanh nghiệp không thực hiện đúng hợp đồng đã ký với với người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Bên canh đó xem xét, điều chỉnh lãi suất vay vốn, mức vay, thời hạn vay đảm bảo phù hợp hơn. Đề nghị các tổ chức thực hiện chương trình tiếp tục tăng cường hơn nữa, phối hợp chặt chẽ với NHCSXH trong việc củng cố nâng cao chất lượng hoạt động cho vay từ Quỹ quốc gia về việc làm./.