Vào khoảng 13h ngày 5/2, người dân phát hiện thi thể một thai nhi tại bãi đất trống trên đường Nguyễn Hữu Dật, phường Tây Thạnh, quận Tân Phú, TP HCM và lập tức trình báo chính quyền.

Công an nhanh chóng có mặt để thu thập thông tin, đưa thi thể về nhà xác và tiến hành điều tra. Công an quận Tân Phú (TP HCM) sau đó xác định hai học sinh lớp 9 là những người vứt bỏ thi thể thai nhi. Hiện gia đình của hai em đang phối hợp với cơ quan chức năng để làm thủ tục hỏa táng và hỗ trợ điều tra.

Mang thai ở tuổi vị thành niên ngày càng tăng

Theo Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), dù tổng tỉ lệ phá thai ở Việt Nam giảm trong 10 năm qua, nhưng số ca nạo phá thai ở trẻ vị thành niên và thanh niên lại tăng, chiếm hơn 20% tổng số ca. Đây là vấn đề nhức nhối cần được xã hội quan tâm.

TS. BS Đỗ Minh Loan, Trưởng khoa Sức khỏe Vị thành niên (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Ở tuổi vị thành niên, trẻ phát triển chức năng sinh sản nhưng thiếu kiến thức và kỹ năng kiểm soát hành vi tình dục. Nhiều em không hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, biện pháp tránh thai và còn hạn chế trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Bên cạnh đó, giáo dục giới tính chưa đầy đủ, nhiều bậc phụ huynh còn e ngại hoặc hời hợt trong việc hướng dẫn con cái. Những yếu tố này khiến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn gia tăng, để lại hậu quả nghiêm trọng cho bản thân trẻ và xã hội.

"Vẽ đường cho hươu chạy" không còn phù hợp

Theo ThS, chuyên gia tâm lý Phan Lan Hương (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quyền Trẻ em), thiếu kiến thức về giới tính có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như mang thai ngoài ý muốn và những hành động bồng bột, như vụ việc hai học sinh lớp 9 ở TP HCM.

Bà nhấn mạnh: "Vẽ đường cho hươu chạy không còn phù hợp, vì chưa vẽ thì hươu đã chạy". Trẻ em ngày nay tiếp cận nhiều nội dung nhạy cảm trên internet và biết về tình dục an toàn. Tuy nhiên, hiểu biết và hành động là hai chuyện khác nhau. Nhiều em vẫn quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp bảo vệ, dẫn đến những hậu quả không mong muốn.

Vì vậy, giáo dục giới tính cần bắt đầu từ sớm, thậm chí trước 1 tuổi, bằng cách giúp trẻ gọi tên đúng các bộ phận cơ thể, hiểu về vệ sinh cá nhân và tôn trọng cơ thể mình. Ở mỗi độ tuổi, cha mẹ cần dạy con kiến thức phù hợp, thay vì né tránh vì cho rằng đây là vấn đề nhạy cảm.

Thực tế, nhiều bậc phụ huynh vẫn xem tình dục là điều cấm kỵ, thậm chí gắn liền với đạo đức, dẫn đến việc không dám trò chuyện với con. Có những trường hợp cha mẹ không hề biết con mang thai đến tận tháng thứ 8, thứ 9.

Về tâm lý của hai học sinh trong vụ việc, bà Hương cho rằng cô bé chắc chắn đã vô cùng hoảng loạn, sợ hãi khi thấy con mình không còn hô hấp mà không có người lớn bên cạnh. Việc đưa câu chuyện này lên mạng xã hội có thể gây tổn thương sâu sắc cho các em, để lại hậu quả tâm lý lâu dài. Lúc này, gia đình cần là chỗ dựa, giúp con vượt qua cú sốc thay vì chỉ trích hay xa lánh.

Hai học sinh có bị xử lý?

Luật sư Nguyễn Huy Thắng, Trưởng văn phòng Luật sư Huy Thắng nhận định, vụ việc hai học sinh lớp 9 vứt bỏ thi thể thai nhi xuống bãi đất trống đã gây xôn xao dư luận. Hiện cơ quan chức năng đang làm rõ nguyên nhân và thời điểm tử vong của thai nhi để có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật.

Nếu lời khai của hai học sinh đúng, thai nhi đã tử vong trước khi bị vứt bỏ, hành vi này có thể bị xem xét xử lý theo tội Xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt (Điều 319 Bộ luật Hình sự). Theo đó, người vi phạm có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Trong trường hợp điều tra cho thấy thai nhi tử vong do người mẹ gây ra, người này có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội Giết hoặc vứt bỏ con mới đẻ theo Điều 124 Bộ luật Hình sự 2015.

Cũng theo luật sư Thắng, để thỏa mãn các tội danh kể trên thì người phạm tội phải đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, từ đủ 16 tuổi trở lên theo quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự. Bởi vậy, trong trường hợp này, nếu 2 học sinh chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thì sẽ không bị xử lý theo quy định.

Trịnh Hải