Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến ngày 06/9/2021, cả nước có 14.844.857 người tham gia BHXH (đạt 29,82% lực lượng lao động) và đạt 83,89% kế hoạch BHXH Việt Nam. Trong đó, có 13.662.083 người tham gia BHXH bắt buộc; 1.182.774 người tham gia BHXH tự nguyện và 85.243.768 người tham gia BHYT, (chiếm 87,33%) dân số. Đáng chú ý, có 16 BHXH tỉnh có số đối tượng tham gia BHXH bắt buộc tăng so với cuối năm 2020; 33 BHXH tỉnh có số người tham gia BHXH tự nguyện tăng; 11 BHXH tỉnh có số người tham gia BHYT tỉnh tăng so với cuối năm 2020; đặc biệt có 9 tỉnh số người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tăng so với năm 2020 là Hà Nam, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Nam Định, Thái Bình và Thanh Hoá.

Riêng trong tháng 8/2021, BHXH các địa phương đã phối hợp với ngành LĐ-TB&XH giải quyết cho 61.914 người hưởng BH thất nghiệp, trong đó có 61.215 người hưởng trợ cấp thất nghiệp và 699 người hưởng chế độ học nghề. Tính chung 8 tháng năm 2021, cả nước đã giải quyết cho 483.411 người hưởng BH thất nghiệp. Ngoài ra, cơ quan BHXH đã chi cho hơn 7,2 triệu lượt người đi KCB BHYT.

Cùng với đó, ngành BHXH đã phối hợp, thống nhất với Bộ LĐ-TB&XH về chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BH thất nghiệp giai đoạn 2021- 2025. Tham gia, phối hợp với Bộ Y tế tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 1167/QĐTTg và đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định giao chỉ tiêu bao phủ BHYT giai đoạn 2021- 2025. Phối hợp với Ủy ban Dân tộc báo cáo, đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước (NSNN) để đóng BHYT cho 2,6 triệu đồng bào DTTS (không còn thuộc đối tượng được NSNN hỗ trợ đóng sau khi triển khai Quyết định 861/QĐ-TTg).

Giao ban BHXH Việt Nam

Ngành BHXH cũng đã xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện công tác thu, phát triển người tham gia; phương án tổ chức thực hiện công tác thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp 4 tháng cuối năm 2021. Đồng thời, chỉ đạo BHXH các địa phương rà soát, điều tra, khai thác dữ liệu cơ quan Thuế cung cấp theo các quy định mới của BHXH Việt Nam; hướng dẫn, hỗ trợ người dân đóng BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trong thời gian dịch bệnh Covid-19…

Hiện nay, việc giải quyết chế độ, chính sách BHXH giữa một số cơ quan BHXH địa phương còn chưa có sự thống nhất, gây ra những thắc mắc, kiến nghị của người lao động. Tình trạng NLĐ mượn hồ sơ tư pháp của người khác để đi làm vẫn đang diễn biến phức tạp, phát sinh những hệ lụy trong công tác tổ chức thực hiện chế độ, chính sách. Việc thanh toán chi phí KCB BHYT liên quan đến dịch Covid-19 vẫn còn phát sinh một số khó khăn, vướng mắc. Tình trạng chi vượt dự toán, lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT tại một số địa phương vẫn chưa được kiểm soát toàn diện, đầy đủ, nhất là đối với một số cơ sở KCB tư nhân; việc xử lý, phản hồi các thông tin cảnh báo trên Hệ thống thông tin giám định BHYT điện tử của một số cơ quan BHXH, cơ sở KCB chưa nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp, tỷ lệ người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp tiếp tục giảm so với tháng 7/2021 (giảm trên 1,16 triệu người) và giảm sâu so với thời điểm hết 2020 (trong đó, BHXH giảm 1,424 triệu người và BHYT giảm 2,762 triệu người). Vì vậy, trong 4 tháng cuối năm 2021, nếu không có những giải pháp sáng tạo, đột phá cùng với sự tập trung, quyết liệt thì ngành BHXH khó hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra. Bên cạnh đó, tổng số nợ của toàn Ngành hiện 24.921 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 6,24% so với số phải thu (so với cùng kỳ năm 2020, số tiền nợ tăng 2.593 tỷ đồng, tỷ lệ nợ so với số phải thu tăng 0,94%)…

Theo ông Dương Văn Hào- Trưởng ban Quản lý Thu- sổ thẻ, công tác thu, phát triển đối tượng trong tháng 8/2021 giảm sâu so với tháng trước chủ yếu do ảnh hưởng của dịch bệnh cũng như các chính sách liên quan của Nhà nước (do quy định về BHYT và điều chỉnh giảm nghèo). Theo đó, nếu dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến ngày càng phức tạp, ước số lao động giảm năm 2021 khoảng 2,8 triệu người; chấm dứt HĐLĐ hơn 800.000; tạm hoãn 326.000, nghỉ việc không lương 1,4 triệu người và ngừng việc khoảng 314.000 người. Điều này ảnh hưởng lớn đến phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của ngành BHXH Việt Nam. Mặt khác, công tác chỉ đạo điều hành cũng như các giải pháp về phát triển BHXH của BHXH Việt Nam rất cụ thể, nhưng việc triển khai của các địa phương khác nhau do diễn biến của dịch bệnh khác nhau, dẫn đến việc chỉ đạo ở một số nơi không hiệu quả. “Trong số hơn 1,3 triệu lao động tham gia BHXH giảm thì tập trung tại 19 tỉnh phía Nam chiếm hơn 94% (1,098 triệu lao động) so với lao động giảm, đặc biệt 3 tỉnh chiếm trên 30% so với tổng số lao động tham gia BHXH của cả nước là là TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai…”, ông Hào cho biết.

Để hoàn thành các chỉ tiêu thu và phát triển đối tượng tham gia, BHXH Việt Nam yêu cầu các đơn vị BHXH tập trung triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại kế hoạch, chương trình hành động của BHXH Việt Nam triển khai các Nghị quyết số 01/NQ-CP, số 02/NQ-CP của Chính phủ; chủ động, bám sát tình hình diễn biến dịch bệnh Covid-19 để xây dựng giải pháp, kịch bản điều hành tổ chức thực hiện nhiệm vụ, ứng phó với dịch bệnh và phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp được giao năm 2021. Đồng thời, triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp phát triển người tham gia; đôn đốc thu, giảm nợ, không để phát sinh nợ đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp trong những tháng cuối năm; phấn đấu 100% HSSV tham gia BHYT. Đặc biệt, tăng cường các hoạt động truyền thông trực tuyến, tập trung trực tiếp vào các nhóm đối tượng có khả năng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, hướng dẫn, hỗ trợ đơn vị, doanh nghiệp, người lao động, người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng VssID- BHXH số, đảm bảo hoàn thành kế hoạch, chỉ tiêu đề ra.

Phối hợp với các Bộ, ngành xây dựng chương trình, kế hoạch thanh tra, kiểm tra liên ngành năm 2022; tổ chức hoạt động thanh tra chuyên ngành năm 2021 phù hợp với tình hình diễn biễn dịch bệnh Covid-19; tăng cường đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra theo hình thức điện tử (khai thác các cơ sở dữ liệu, phân tích, đánh giá, đưa ra cảnh báo, đôn đốc; tập trung thanh tra chuyên ngành, kiểm tra đột xuất đối với các đơn vị, doanh nghiệp nợ đóng kéo dài, có dấu hiệu lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp).

Ảnh minh hoạ

Để đạt hiệu quả cũng như hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch đề ra, trong thời gian tới, BHXH Việt Nam tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể vận động người dân tham gia chính sách. Các đơn vị, địa phương tập trung hỗ trợ DN, NLĐ trong thời điểm khó khăn hiện nay, tránh tình trạng đứt gãy thị trường lao động gây tác động rất lớn tới kết quả thực hiện các chỉ tiêu của Ngành; tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào các khâu nghiệp vụ, triển khai cài đặt VssID để hỗ trợ người dân và NLĐ tại những địa phương không thực hiện giãn cách xã hội…

Về công tác thu, mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, tiếp tục xây dựng kịch bản, khảo sát nắm bắt tại địa phương để đưa ra số liệu và có phương án cụ thể đối với người lao động chấm dứt HĐLĐ để có giải pháp vận động họ tham gia BHXH tự nguyện khi quay về địa phương; tăng cường giám sát gián tiếp qua địa phương để có giải pháp xử lý đơn vị cố tình nợ BHXH...

Tai cuộc họp giao ban tháng 9/2021, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh, dù phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ, nhưng với sự nỗ lực của mình, ngành BHXH Việt Nam đã đạt được thành quả hoàn toàn xứng đáng. Trong đó, công tác hỗ trợ DN và NLĐ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã được giải quyết một cách nhanh chóng, kịp thời. Điều này thể hiện từ trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị đến nỗ lực của từng CBVC trong những ngày giãn cách đã cho thấy được tinh thần đoàn kết, chung tay cùng đất nước phòng chống dịch bệnh.

Nhìn nhận về thực trạng nhiệm vụ của Ngành, Tổng Giám đốc Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh, hoàn thành được tất cả các chỉ tiêu của cả năm 2021 là rất thách thức, nhưng cơ hội của 4 tháng cuối năm chưa hẳn là không có, nếu chúng ta biết nắm bắt cơ hội thì sẽ có được thành quả. Đơn cử, dù các chỉ tiêu phát triển BHXH bắt buộc nhưng nhờ tuyên truyền, vận động đạt hiệu quả nên “điểm sáng” về phát triển BHXH tự nguyện. Trong điều kiện khó khăn như vậy, người dân đã hiểu được ý nghĩa của việc tham gia BHXH tự nguyện nên số người tham gia đã tăng 360.000 người so với cùng 2020 và so với cả năm 2020 tăng 40.000 người- thể hiện kịch bản của chúng ta đúng và trúng.

Về công tác thu, phát triển đối tượng, Tổng Giám đốc yêu cầu các đơn vị bám sát kế hoạch phát truyền thông trong 4 tháng cuối năm, cụ thể hoá thành cẩm nang và xay dựng thành những kịch bản để tuyên truyền sâu rộng. Dịch bệnh có thể thay đổi theo từng tuần, nên có những dự báo chính xác để công tác chỉ đạo điều hành được đúng và trúng. Mặt khác, cần tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong thanh toán BHYT đối với các cơ sở y tế phi truyền thống. Đặc biệt, tăng cường kỷ cương kỷ luật và trách nhiệm người đứng đầu, nhất là thái độ phục vụ người dân, NLĐ trong giai đoạn hiện nay...