Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Ngọc Toản, Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội; ông Hoàng Văn Tiến, Giám đốc Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam; đại diện tổ chức UNICEF, các đơn vị trong và ngoài Bộ, một số Bộ, ngành, Sở Lao động - TBXH các tỉnh, thành phố và một số tổ chức quốc tế.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Ngọc Toản, Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ xã hội nhấn mạnh: Hệ thống chính sách trợ giúp xã hội của Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều rào cản, cơ chế huy động nguồn lực, hệ thống giám sát đánh giá chưa tốt, vẫn còn bỏ sót đối tượng. Để có hệ thống chính sách toàn diện, khắc phục điểm yếu của chính sách hiện hành, đồng thời tiếp cận với các chính sách quốc tế, Bộ Lao động - TBXH đã tham mưu với Chính phủ ban hành Quyết định phê duyệt Đề án đổi mới, phát triển trợ giúp xã hội giai đoạn 2017-2025 và tầm nhìn đến năm 2030, trong đó trọng tâm hướng vào các hoạt động như: Nâng cao hiệu quả hệ thống chính sách; Phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ; Thực hiện tốt chính sách hỗ trợ khẩn cấp.

Để giải quyết những vấn đề tồn tại cần giải quyết tốt việc tích hợp chính sách trợ giúp xã hội, gộp để có 1 chính sách, 1 cơ quan tổ chức thực hiện, 1 cơ quan giám sát đánh giá. Do vậy, hội thảo sẽ là dịp để chúng ta lắng nghe các chuyên gia trình bày hiện trạng hệ thống chính sách trợ giúp, sự giao nhau giữa các cơ quan để có lộ trình từng bước thực hiện tích hợp chính sách. Từ đó giúp cho Bộ Lao động - TBXH lựa chọn những nội dung, chính sách để có thể tích hợp được, đồng thời gợi mở cho Cục và UNICEF tiếp tục làm những nghiên cứu khác để cung cấp những bằng chứng đổi mới hệ thống trợ giúp xã hội.

Nghiên cứu được nhóm chuyên gia thực hiện tại 3 tỉnh Trà Vinh, Kon Tum và Điện Biên, là những địa phương có cơ cấu vùng miền khác nhau, nhóm dân tộc khác nhau và tỷ lệ hộ nghèo khác nhau trong khi đây là những yếu tố có thể tác động tới cách triển khai thực hiện các chính sách trợ giúp xã hội tại địa phương. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng thực tế tại Việt Nam hiện nay, hệ thống trợ giúp xã hội cho trẻ em gồm rất nhiều chính sách được quy định trong 21 văn  bản khác nhau (luật, nghị định, thông tư), với 10 nhóm đối tượng thụ hưởng song diện bao phủ còn thấp, mức trợ cấp thấp. Hệ thống chính sách manh mún, từng Bộ đều có thể đưa ra các chính sách mới, thiếu hiệu quả trong xác định đối tượng và chi phí quản lý hành chính tốn kém. Điển hình như việc triển khai Nghị định 136 - một chương trình tích hợp trong quá khứ đã gặp những khó khăn thách thức như: Khi bắt đầu có hiệu lực vào tháng 1/2014, Nghị định 136 được triển khai thành nhiều giai đoạn tại 3 tỉnh trên. Cụ thể tại Điện Biên và Kon Tum, việc triển khai nghị định ở các khu vực và đối với các đối tượng hưởng trợ cấp không có sự thống nhất do thiếu ngân sách. Khi mới ban hành, mức chuẩn trợ cấp theo Nghị định 136 là 270.000 đồng và được áp dụng tại Điện Biên cho người khuyết tật, trẻ mồ côi, người cao tuổi không nơi nương tựa, người nhiễm HIV và người đơn thân đang nuôi con. Các nhóm đối tượng hưởng trợ cấp khác như người có tuổi không có lương hưu, người khuyết tật không thuộc hộ nghèo, người chăm sóc trẻ mồ côi hoặc trẻ em bị khuyết tật nặng được hưởng mức trợ cấp 180.000 đồng phù hợp với Nghị định 13. Đến tháng 1/2016, tất cả các nhóm đối tượng hưởng trợ cấp theo Nghị định 136 lẽ ra đã bắt đầu được hưởng mức trợ cấp 270.000 đồng nhưng nhóm đối tượng hưởng trợ cấp thấp hơn trong 2 năm trở về trước vẫn phải được nhận phần chênh lệch chưa được hưởng. Tại một số xã, vẫn áp dụng mức trợ cấp quy định tại Nghị định 13 cho nhóm đối tượng hưởng trợ cấp 180.000 đồng trước đây do xã chưa được phân bổ ngân sách để có thể áp dụng mức trợ cấp 270.000 đồng.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, nhóm chuyên gia đề xuất lộ trình tích hợp bao gồm 3 giai đoạn: Tích hợp cơ sở; Tích hợp dựa vào các nhóm dân cư và Tích hợp thành một “Gói trợ cấp cho trẻ em”. Trong đó, tích hợp theo nhóm dân cư sẽ thực hiện các nội dung như tích hợp hồ sơ, xây dựng các  ban chỉ đạo trợ giúp xã hội liên ngành, tích hợp các loại trợ cấp và gói trợ cấp cho nhóm dân cư, cho phép mở rộng diện bao phủ tới mức độ phổ cập dành cho trẻ em, hài hòa các phương thức chi trả trợ cấp, ủy quyền giải ngân cho một cơ quan. Còn tích hợp thành một “Gói trợ cấp cho trẻ em” là dành riêng cho trẻ em, đáp ứng nhu cầu gia tăng và do một cơ quan duy nhất quản lý, lý tưởng là Bộ Lao động - TBXH. Việc quản lý do một cơ quan duy nhất thực hiện đóng vai trò hình mẫu để cuối cùng tạo ra sự tích hợp toàn bộ các chương trình.