Theo thông báo từ Tổng cục Ngoại thương Ấn Độ (DGFT) ngày 7/3, chính sách xuất khẩu gạo tấm đã được điều chỉnh từ "Bị cấm" sang "Tự do" và có hiệu lực ngay lập tức. Lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm được Ấn Độ ban hành từ tháng 9/2022, trong bối cảnh quốc gia này lo ngại về tác động của hiện tượng thời tiết El Niño, dự báo sẽ gây ra gió mùa yếu và ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng lúa gạo năm 2023.

Tuy nhiên, tình hình thực tế đã diễn biến khác so với dự đoán ban đầu. Lượng mưa vượt mức trung bình trong năm 2024 đã mang đến một vụ mùa bội thu cho ngành lúa gạo Ấn Độ. Với lượng tồn kho dồi dào và giá gạo trong nước có xu hướng giảm do lệnh cấm xuất khẩu, chính phủ Ấn Độ đã quyết định nới lỏng chính sách, cho phép xuất khẩu 100% lượng gạo tấm hiện có.

Bộ Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ khẳng định việc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm là một bước đi hợp lý trong bối cảnh nguồn cung trong nước dồi dào. Các chuyên gia ước tính rằng Ấn Độ, với vị thế là quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, có thể tung ra thị trường quốc tế hơn 2 triệu tấn gạo tấm.

Ông E Rajiv Kumar, một chuyên gia về thương mại gạo, nhận định: "Tác động trong những ngày tới chắc chắn sẽ là sự giảm giá gạo trên thị trường quốc tế. Do lượng tồn kho trong nước Ấn Độ đang rất lớn, giá gạo nội địa cũng sẽ duy trì ở mức thấp".

Mặc dù lệnh cấm xuất khẩu trước đây đã giúp hạ nhiệt giá gạo trong nước và tăng lượng tồn kho, nhưng nhu cầu gạo tấm trên thị trường toàn cầu hiện vẫn khá yếu. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng việc Ấn Độ mở cửa xuất khẩu gạo tấm sẽ mang lại lợi ích cho nhiều quốc gia, đặc biệt là các nước châu Phi, giúp người dân ở những khu vực này có thể tiếp cận nguồn lương thực thiết yếu với giá cả phải chăng hơn.

Ngoài ra, gạo tấm cũng là một mặt hàng có nhu cầu cao tại Trung Quốc, nơi nó được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi. Ngành công nghiệp ethanol cũng được dự đoán sẽ tăng cường nhập khẩu gạo tấm từ Ấn Độ để phục vụ cho sản xuất nhiên liệu sinh học.

Quyết định dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm của Ấn Độ được xem là một động thái quan trọng, có thể làm thay đổi cán cân cung cầu trên thị trường gạo thế giới. Trong bối cảnh giá lương thực toàn cầu đang chịu nhiều áp lực từ các yếu tố địa chính trị và biến đổi khí hậu, việc Ấn Độ "mở van" xuất khẩu gạo tấm có thể mang đến một tín hiệu tích cực về nguồn cung, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức về giá cả và sự cạnh tranh trên thị trường gạo quốc tế.

Ở thị trường nội địa Việt Nam, cụ thể là ở An Giang, giá lúa hiện tại chưa ghi nhận sự thay đổi nhiều và vẫn duy trì ổn định ở mức giá như trước. Theo các chuyên gia, ảnh hưởng ban đầu của thông tin từ Ấn Độ chưa lan tỏa mạnh mẽ đến thị trường lúa gạo trong nước, hoặc có thể cần thời gian để thị trường phản ứng đầy đủ hơn.

Cụ thể, lúa Đài Thơm 8 và OM 18 đang được thu mua với mức 6.300 - 6.400 đồng/kg. Lúa OM 5451 dao động từ 5.700 - 5.900 đồng/kg, trong khi lúa IR 50404 ở mức 5.500 - 5.600 đồng/kg.

Trên thị trường gạo, giá gạo trắng thường dao động từ 15.000 - 16.000 đồng/kg. Gạo thơm có mức giá từ 18.000 - 22.000 đồng/kg, trong khi gạo Nàng Nhen hiện đạt mức 28.000 đồng/kg. Gạo thơm Jasmine dao động từ 18.000 - 20.000 đồng/kg, còn gạo Hương Lài ở mức 22.000 đồng/kg.