Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, HIV/AIDS không chỉ gây ra những hệ luỵ cho quá trình phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của mỗi quốc gia, mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống an toàn và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Trẻ em là đối tượng phải chịu nhiều hậu quả nặng nề do HIV/AIDS tác động làm hạn chế, làm xấu đi, thậm chí làm mất đi những quyền cơ bản mà trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được hưởng. Chính vì vậy, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS luôn được sự quan tâm của Chính phủ, của các cấp, các ngành. Tiếp theo sau Kế hoạch hành động lần thứ nhất ban hành năm 2009, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 570/QĐ-TTg ngày 22/4/2014 phê duyệt “Kế hoạch hành động quốc gia vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS giai đoạn 2014- 2020”. Kế hoạch này đã thể hiện sự liên kết của các ngành nhằm tăng cường nỗ lực chung để đáp ứng các yêu cầu ưu tiên trong việc phòng ngừa, chăm sóc, điều trị và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS.

Thực hiện Quyết định 570, trong thời gian qua các Bộ, ngành, đoàn thể liên quan đã triển khai công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS nhằm giúp cho các em được tiếp cận các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của trẻ, đảm bảo cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được hưởng đầy đủ các quyền của mình.  Qúa trình này có sự hỗ trợ, ủng hộ tích cực của các tổ chức quốc tế như UNICEF, CRS và các tổ chức quốc tế khác. Sau 3 năm triển khai thực hiện Quyết định 570, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS bước đầu đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Các bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương và các tỉnh, thành phố đã ban hành Kế hoạch triển khai Quyết định và quan tâm chỉ đạo, bố trí kinh phí để triển khai hoạt động. Các mục tiêu của Quyết định bước đầu đạt được, giúp cho quyền của trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được thực hiện tốt hơn về cung cấp các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của trẻ; về nâng cao nhận thức của cán bộ ở các cơ sở trợ giúp trẻ em, về các cơ sở điều trị trẻ em nhiễm HIV/AIDS, các trường học và những tổ chức liên quan được nâng cao năng lực. Các chính sách hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được rà soát, nghiên cứu và đề xuất hoàn thiện. Mạng lưới liên kết dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS đã được xây dựng. Mô hình kết nối dịch vụ chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS được triển khai và được đánh giá bước đầu có hiệu quả, phù  hợp với các địa phương và được địa phương nhân rộng triển khai tại cơ sở.

Theo báo cáo từ 63 tỉnh/thành phố, hiện cả nước có 121.723 trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS, trong đó số trẻ bị ảnh hưởng trực tiếp (trẻ mô côi vì bố/mẹ chết bì lý do liên quan, trẻ sống với bố/mẹ hoặc người nuôi dưỡng nhiễm HIV) chiếm số lượng cao nhất, 73.129 em. Nhóm các nhu cầu lớn nhất của trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS lần lượt là thực phẩm dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, chăm sóc tâm lý, giáo dục, hỗ trợ chính sách và vui chơi giải trí. Khoảng 30% trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS chưa được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc trẻ em, đặc biệt là đối với trẻ bị nhiễm HIV. Việc tiếp cận với dịch vụ điều trị của trẻ bị nhiễm HIV/AIDS tại một số nơi còn khó khăn do thiếu phòng khám điều trị tuyến huyện, do sự kỳ thị phân biệt đối xử. Còn hơn 30% trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS chưa có thẻ bảo hiểm y tế. Nhiều địa phương chưa xây dựng mạng lưới liên kết dịch vụ BVCSTE bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS. Cả nước vẫn còn 27 tỉnh, thành phố chưa bố trí kinh phí cho việc thực hiện Quyết định. Đây chính là những khó khăn, bất cập, bên cạnh sự kỳ thị, nhận thức cộng đồng chưa còn hạn chế về vấn đề này dẫn đến mục tiêu bảo vệ, chăm sóc các em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS chưa đạt hiệu quả cao.  

Trong khuôn khổ hội nghị, đại biểu từ các Bộ, ngành, các tổ chức quốc tế sẽ chia sẻ kinh nghiệm triển khai công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS. Từ đó, cùng nhau đưa ra các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, thách thức trong việc thực hiện công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS; thảo luận việc tăng cường phối hợp liên ngành trong việc chia sẻ thông tin, trong việc  theo dõi, đánh giá nhu cầu và kết nối cung cấp dịch vụ cho trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS.

Cùng với đó, tại hội nghị sẽ công bố và trao giải thưởng cho trẻ em đạt giải cuộc thi “Vẽ tranh và sáng tác thông điệp về chăm sóc trẻ em bị anh rhưởng bởi HIV/AIDS” năm 2016.

Đăng Doanh