Xác định công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa là một nhiệm vụ cơ bản, các đội công tác xã hội tình nguyện đã tích cực, chủ động phối hợp với ngành, đoàn thể, khu dân cư tổ chức triển khai tuyên truyền đến quần chúng nhân dân và trực tiếp là đối tượng người nghiện, sau cai nghiện, người bị nhiễm HIV bằng các hình thức, như: Phát tờ rơi tại các điểm đông dân cư, chợ, trường học, cơ sở kinh doanh, dịch vụ và tuyên truyền trực tiếp tại gia đình đối tượng kết hợp viết bài, phát thanh trên hệ thống loa đài truyền thanh của địa phương, lồng ghép các cuộc họp trong khu dân cư…

Theo ghi nhận tại phường Đại Yên, TP Hạ Long, công tác tuyên truyền, hỗ trợ, cảm hóa người nghiện ma túy cai nghiện trên địa bàn được thực hiện khá tốt. UBND phường đã thành lập tổ công tác cai nghiện ma túy tại cộng đồng bao gồm: lãnh đạo UBND phường, công an, cán bộ y tế, LĐ-TB&XH, trưởng khu phố. Tính từ đầu năm đến nay, phường đã triển khai rà soát, sàng lọc 138 đối tượng ở 10 khu phố trên địa bàn, trong đó có 54 đối tượng nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, 84 đối tượng thuộc diện nghi nghiện. Thực hiện công tác cảm hóa, vận động các đối tượng đi cai nghiện, đội đã tuyên truyền, phổ biến pháp luật, trò chuyện đồng cảm với những người nghiện để họ hiểu được tác hại của ma túy để đi cai nghiện làm lại cuộc đời.

Điển hình như trong năm 2018, đội công tác xã hội phường Đại Yên đã tổ chức tiếp cận một đối tượng ở khu phố Minh Khai, đây là đối tượng mới ngoài 20 tuổi, nghiện ma túy đá từ năm 2017, do buồn chán chuyện gia đình (vợ bỏ), hiện đang sống cùng với bố mẹ. Sau khi tiếp cận, tổ công tác đã kiên trì tuyên truyền, vận động, thuyết phục đối tượng và gia đình thực hiện các biện pháp cai nghiện tại cộng đồng. Qua gặp gỡ, trao đổi đối tượng đã đồng thuận thực hiện cai nghiện tại gia đình. Trong quá trình cai nghiện, đội công tác đã thường xuyên qua lại với gia đình để hỗ trợ, giúp đỡ về công tác tăng cường thể lực, thể trạng, hướng dẫn phương pháp cách bấm huyệt, xử lý mỗi khi đối tượng thèm, nhớ ma túy; tổ chức hướng dẫn, định hướng về việc làm cho gia đình và có các phương án thường xuyên vận động, nắm địa bàn, ngăn ngừa các đối tượng xấu tiếp cận. Qua gần 5 tháng cai nghiện ma túy tại gia đình, đối tượng đã cơ bản chấm dứt được việc sử dụng ma túy, tích cực lao động sản xuất, tinh thần vui vẻ và hứa sẽ quyết tâm dứt bỏ với ma túy.

Theo thống kê từ năm 2008 đến nay, các địa phương đã lập hồ sơ cai nghiện tại gia đình, cộng đồng cho 2.962 lượt đối tượng nghiện, chiếm 31,1% so với tổng số lượt người nghiện được điều trị, cai nghiện toàn tỉnh. Bà Hà Thị Thanh Lê, Chi cục trưởng Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội, Sở LĐ-TB&XH, cho biết: “Hiện nay, công tác vận động cai nghiện ma túy tại cộng đồng là yếu tố hết sức quan trọng trong việc đưa các đối tượng nghiện ma túy đi cai nghiện, làm lại cuộc đời. Nhiều hoạt động của các đội công tác xã hội tình nguyện đã có những tác động nhất định đến tình hình đảm bảo an ninh trật tự tại địa bàn quản lý, làm thay đổi phần nào nhận thức, sự kỳ thị của nhân dân đối với đối tượng nghiện ma túy. Với yêu cầu ngày càng cao của công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, việc quan tâm tạo điều kiện hơn nữa cho các đội công tác xã hội là rất cần thiết. Hiện nay, chúng tôi đang tiến hành đánh giá, xây dựng kế hoạch cụ thể để các đội công tác xã hội tại địa phương hoạt động hiệu quả và có chiều sâu hơn nữa. Đồng thời, sẽ thực hiện nhân rộng các mô hình cai nghiện ma túy tại cộng đồng trong thời gian tới, nhằm giảm thiểu người mắc nghiện và tái nghiện tại cộng đồng”.