Diễn biến phức tạp của thuốc lá lậu

Từ đầu năm 2016 đến nay, lượng thuốc lá nhập lậu có dấu hiệu gia tăng trở lại với số lượng vận chuyển quy mô lớn và công khai trên khắp các tỉnh thành. Điển hình là các mặt hàng như JET, HERO… được bày bán ngang nhiên mà bất cứ ai cũng có thể dễ dàng mua được.

Khảo sát thực tế dọc biên giới các tỉnh Tây Nam và sang Campuchia, thuốc lá nhãn hiệu JET và HERO được sản xuất bởi công ty thương mại thuốc lá Sumatra của Indonesia với mục đích xuất khẩu nên không hề bị ràng buộc về các tiêu chuẩn chất lượng. Hai nhãn hiệu này được tiêu thụ tại các quốc gia bằng con đường nhập lậu nên không phải chịu bất kỳ một loại thuế nào và giá cả rất cạnh tranh. Tại cảng biển Sihaouk Ville – Campuchia, thuốc lá nhập cảng trong các Container rồi được vận chuyển theo Quốc lộ 4 về Thủ đô Phnom – Penh. Tại đây, các công ty nhập khẩu mở Container bán cho các nhà buôn người Campuchia và Việt Nam  để cận chuyển ra biên giới bằng xe tải hay tàu thủy.

Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam

Các tỉnh biên giới Tây Nam là nơi nhập lậu thuốc lá JET và HERO lớn nhất với hơn 80% lượng thuốc lá được nhập lậu qua khu vực này, tập trung tại các địa bàn trọng điểm như  Tây Ninh, An Giang, Long An, Đồng Tháp, Kiên Giang, Gia Lai - Kon Tum. Còn lại 20% lượng thuốc JET và HERO nhập lậu theo đường cảng Bangkoc (Thái Lan) và quá cảnh sang Lào rồi tuồn vào biên giới Việt Nam qua khu vực miền Trung, điển hình là biên giới Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị.

Năm 2015, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của các Bộ, ngành, điạ phương, thuốc lá lậu đã bị đẩy lùi đáng kể. Tỷ lệ lượng thuốc lá lậu giảm khoảng 30%, thị phần thuốc lá nhập lậu chỉ còn 15 – 20%. Các doanh nghiệp thuốc lá trong nước đã phục hồi được thị trường nội địa, góp phần tăng ngân sách năm 2015 của toàn ngành thêm 1000 tỷ đồng so với năm 2014.

Năm 2016, với việc thuế tiêu thụ đặc biệt tăng từ 65% lên 70%, tỷ lệ trích quỹ  phòng chống tác hại thuốc lá cũng tăng từ 1% lên 1,5% đã đưa giá thành sản phẩm thuốc lá sản xuất hợp pháp trong nước tăng lên khoảng 3,5%.

Hoàn thành sắp sếp doanh nghiệp, ổn định sản xuất kinh doanh

Với những nỗ lực không ngừng, tháng 4/2016, Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam đã cơ bản hoàn Đề án Tái cơ cấu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Theo đó, Tổng Công ty đã sắp sếp lại các đơn vị thuốc điếu thành hai đầu mối chính là Công ty thuốc lá Thăng Long và Công ty thuốc lá Sài Gòn, trong đó có Công ty Thuốc lá Thanh Hóa, Công ty thuốc lá Đà Nẵng và Công ty thuốc lá Bắc Sơn chuyển về làm công ty con của Công ty thuốc lá Thăng Long. Các công ty thuốc lá Đồng Tháp, An Giang, Cửu Long, Bến Tre và Long An về làm công ty con của Công ty Thuốc lá Sài Gòn.

Việc tái cơ cấu đã giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, năng lực tài chính của các doanh nghiệp thành viên, tập trung nguồn lực đầu tư có trọng điểm và tránh cạnh tranh nội bộ.

Sau khi tái cơ cấu, các công ty trong nhóm đã chia sẻ kinh nghiệm, phân chia thị trường dưới sự kiểm soát, quản lý chung của công ty mẹ. Từ đó, các hoạt động sản xuất kinh doanh của các công ty con cũng đã có nhiều thuận lợi, chuyển biến tích cực được mang lại từ uy tín của công ty mẹ. Đồng thời, từng bước tái lập lại cáu trúc hệ thống thị trường. Đây chính là nền tảng cho việc điều tiết sản phẩm, phân khúc thị phần theo chiến lược quản lý kinh doanh chung của tổ hợp sau này.

Sau gần 2 năm triển khai, Đề án Tái cơ cấu đã phát huy tính hiệu quả, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, bảo đảm sự phát triển bền vững của Tổng công ty. Trong 5 tháng đầu năm, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống, các chỉ tiêu đều được tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước với doanh thu tăng 12%, kim ngạch xuất khẩu tăng 8%, nộp ngân sách tăng 16%, thị phần thuốc lá điếu của Tổng công ty đạt tỷ lệ 59% trong toàn ngành.

Hà Giang