Kỳ thi là sân chơi lớn của không chỉ của lao động trẻ có kỹ năng nghề đỉnh cao, các mô hình đào tạo mới, hiệu quả từ các nhà trường mà còn là nơi trình diễn công nghệ mới, tiên tiến của doanh nghiệp. Năm nay, doanh nghiệp tham gia vào kỳ thi sâu hơn bao gồm việc ra đề thi, quản lý, giám sát và cả chấm, đánh giá bài thi...

Theo thông tin từ Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, kỳ thi kỹ năng nghề thế giới 2019, đoàn Việt Nam dự thi 18 nghề bao gồm: điện tử, điện lạnh, lắp đặt điện, xây gạch, ốp lát tường và sàn, thiết kế kỹ thuật cơ khí CAD, cơ điện tử, phay CNC, công nghệ nước, sơn ôtô, kỹ thuật khuôn đúc nhựa, khuôn mẫu, gia công kim loại tấm, công nghệ web, hàn, giải pháp phần mềm CNTT, lắp cáp mạng thông tin.

Ngoài những nghề công nghệ cao, Kỳ thi năm nay còn có những nghề rất truyền thốn của Việt Nam, nó mang đến thông điểm là phải phát triển đồng bộ kỹ năng nghề công nghệ cao và nghề truyền thống và ảnh hưởng trực tiếp đến việc làm cũng như thu nhập của người lao động. Chẳng hạn nghề xây gạch, chúng ta gặp nghề này ở khắp nơi từ nông thôn đến thành thị, từ miền núi đến khu công nghệ cao đều cần xây dựng. Cũng đừng nghĩ xây gạch đơn giản vì nó liên quan đến an toàn và chất lượng công trình xây dựng. Bên cạnh đó còn có ốp tường và sàn, nghề mộc (dân dụng, mỹ nghệ, dựng khung nhà)… Những nghề này vẫn phổ biến và các nước phát triển như Mỹ, Anh, Thụy Điển…

Sau 7 lần đưa đoàn đi thi kỹ năng nghề thế giới và cũng bảy lần với ASEAN với tư cách đại biểu kỹ thuật của Việt Nam, nhiều chuyên gia nước ngoài đánh giá thí sinh Việt Nam về kỹ năng và sự khéo léo không thua bất kỳ quốc gia nào… Tuy nhiên, thi tay nghề thế giới ngoài kỹ năng nghề xuất sắc, cần có kỹ năng bổ trợ thiết yếu khác nữa như ngoại ngữ, kỹ năng mềm, sức khỏe, tâm lý, bản lĩnh kỳ thi và khả năng thích nghi. Chẳng hạn đề thi là một dự án với khối lượng công việc cực lớn với độ khó, độ phức tạp cao đòi hỏi thí sinh phải có kỹ năng tổ chức, lập kế hoạch, phối hợp, xác định và giải quyết vấn đề, xử lý tình huống… Đó là chưa kể khi thí sinh phải di chuyển hàng chục ngàn cây số, chịu ảnh hưởng do thay đổi múi giờ, khí hậu, thức ăn và đặc biệt là thi công bài thi trong điều kiện áp lực do khách rất đông là các học sinh, sinh viên, các nhà quan sát và người dân vào tham quan theo dõi, cùng sự giám sát gắt gao của chuyên gia. Thí sinh phải hội tụ đầy đủ những phẩm chất cùng bản lĩnh mới vượt qua những áp lực này…

Các chuyên gia Việt Nam cho rằng, nhược điểm cơ bản của thí sinh Việt Nam vẫn là trình độ ngoại ngữ, kỹ năng bổ trợ, thể lực, bản lĩnh cùng khả năng dứt điểm để xuất sắc vươn tới đỉnh cao... bằng chứng là có những năm thí sinh chúng ta tưởng đã có huy chương nhưng lại hụt hơi ở những chặng nước rút…

Cơ hội cho các thí sinh của Việt Nam là rất nhiều và muốn có được kỹ năng nghề giỏi mỗi cá nhân hãy chọn học nghề yêu thích và nỗ lực mỗi ngày để hoàn thiện mình. Ngoài ra, hàng năm Việt Nam cũng lựa chọn học sinh sinh viên các trường nghề thông  qua các cuộc thi nội địa nhằm tìm ra những nhân tố xuất sắc tham dự các Kỳ thi tay nghề  ASEAN và thế giới. Hiện nay, đoàn Việt Nam tham dự kỳ thi kỹ năng nghề thế giới có những nghề từ ngân sách nhà nước và nghề do nhà trường, doanh nghiệp hỗ trợ. Với nghề từ ngân sách nhà nước, tiêu chí lựa chọn thí sinh xuất sắc nhất từ cuộc thi tay nghề quốc gia và ASEAN. Còn với nghề do nhà trường, doanh nghiệp hỗ trợ chi phí, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) sẽ phối hợp với nhà trường, doanh nghiệp tuyển chọn thí sinh và có chuyên gia huấn luyện trước khi tham dự kỳ thi.

Do Kazan không có đường bay thẳng nên các thành viên đoàn Việt Nam phải chuyển máy bay tại Matcơva sau đó bay xuống đến Kazan nên thời gian di chuyển đoàn Việt Nam khá dài. Sau hơn 20 giờ di chuyển đến 4h sáng (khoảng 8h sáng Việt Nam) ngày 19/8 các thành viên trong đoàn đã về đến khách sạn nghỉ ngơi để chuẩn bị cho Kỳ thi.

Đoàn Việt Nam đến Kazan, Liên bang Nga tham dự Kỳ thi tay nghề thế giới lần thứ 45 chia làm 3 đợt. Đợt 1 đi ngày 15/8/2019, gồm Đại biểu kỹ thuật và Trợ lý Đại biểu kỹ thuật. Đợt 2, đi ngày 16/8 gồm chuyên gia, phiên dịch và đợt 3 đi ngày 18/8 gồm: Lãnh đạo đoàn, thí sinh, đội trưởng, đội phó đội thí sinh, cán bộ hâu cần cho Đoàn, cán bộ an ninh cho đoàn và phóng viên...

Tại Kaza, chia sẻ với báo chí về công tác chuẩn bị của đoàn Việt Nam tại Kỳ thi lần này, ông Trương Anh Dũng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Phó trưởng đoàn, Đại biểu chính thức của Việt Nam tại Kỳ thi cho biết: “Dẫn đoàn đi thi cũng có sự hồi hộp nhất định, bởi đây cũng là lần đầu tiên tôi đưa đoàn Việt Nam tham dự Kỳ thi tay nghề thế giới. Năm nay có 63 quốc gia đăng ký tham dự 56 nghề. Nhìn chung, đều có sự chuẩn bị rất chu đáo để tham dự kỳ thi này, đặc biệt là thời gian huấn luyện thi sinh của họ dài hơn so với thời gian huấn luyện thí sinh của Việt Nam. Các thí sinh trẻ của Việt Nam tham dự kỳ thi cũng sẽ phải chịu nhiều áp lực lớn bởi đây là lần đầu tiên đi thi tại đấu trường lớn nhất. Khi thi, có bài thi kéo dài tới 2 ngày, với sự quan sát của rất đông khán giả, quan sát viên, chuyên gia, làm việc trong một môi trường cạnh tranh đến từ các thí sinh các nước khác có kỹ năng nghề xuất sắc… Tuy nhiên, với sự chuẩn bị khá chu đáo của ban tổ chức, các điều kiện bảo đảm đã đạt kết quả tối ưu, đặc biệt là những nỗ lực của các thí sinh và chuyên gia trong quá trình luyện thi, Tổng cục GDNN rất kỳ vọng ở kỳ thi lần này, bởi số lượng nghề tham dự của Việt Nam nhiều nhất từ trước đến nay, có 19 thí sinh dự thi ở 18 nghề. Số lượng thí sinh đông hơn, dự thi nhiều nghề hơn, và cũng có thêm nhiều cơ hội thành tích…”

Theo thông tin từ Ban tổ chức Kỳ thi tay nghề thế giới, đa số các nghề được tranh tài tại trung tâm Triển lãm quốc tế Kazan Expro với 1.355 thí sinh đến từ 63 quốc gia và vùng lãnh thổ (có 82 quốc gia và vùng lãnh thổ là thành viên của tô chức Kỳ thi tay nghề thế giới) tranh tài ở 56 nghề chính thức, 15 nghề tương lai, 9 nghề trình diễn, 12 nghề cho thanh niên.

Tối ngày 22/8, tại tại sân vận động Kazan Arena, nơi đây có sức chứa 45.000 người, Kỳ thi tay nghề thế giới lần thứ 45 năm 2019 đã chính thức khai mạc được sử dụng công nghệ tiên tiến như hiệu ứng thực tế tăng cường, hiệu ứng 3D trong không gian ảo, video 360 độ… 

Ngay sau khi màn diễu hành của phái đoàn các quốc gia trên đấu trường Kazan kết thúc, Thủ tướng Liên Bang Nga, ông Dmitry Medvedev đã có bài phát biểu khai mạc Kỳ thi trước sự chứng kiến của các đại biểu phái đoàn các nước và quan khách tham dự: “Đây là lần đầu tiên Liên Bang Nga đăng cai Kỳ thi tay nghề thế giới, chúng tôi vinh dự và tự hào vì đăng cai sự kiện ở cấp độ thế giới lớn như vậy. Kỳ thi tay nghề thế giới không chỉ dừng lại ở phạm vi của một cuộc thi dành cho giới trẻ mà còn tiến xa hơn là vấn đề cạnh tranh trong tương lai, hình thành nền tảng mang tính quốc tế và đa văn hóa mà ở đó các đại biểu tham dự có thể làm việc, tranh tài và kết nối. Kỳ thi cũng là nơi để tìm thấy những khát vọng, những khám phá, tình hữu nghị và những thành tựu mới cho tương lai”.

 Một số thông tin bên lề

Cuộc thi tranh tài tại WorldSkills 2019 sẽ sử dụng không gian 76.000 m2 của Trung tâm triển lãm quốc tế Kazan Expo, bao gồm cả những hạng mục cấu trúc có sẵn và xây dựng thêm. Không gian này tương đương với độ rộng của Quảng trường đỏ nổi tiếng tại Moscow.

Ông Jane Stokie, Giám đốc phụ trách thi tay nghề tại Kỳ thi tay nghề thế giới năm 2019 cho biết “Mục đích là giúp cho các thí sinh làm quen với các nguyên vật liệu được cung cấp, vận hành, xử lý chúng ra sao và nắm được các nguyên tắc về an toàn. Trong một số trường hợp, thí sinh được lựa chọn ngẫu nhiên gian thi đấu để đảm bảo rằng các thi sinh có sự thoải mái trong ngày thi đầu tiên của WorldSkills 2019. Điều này rất quan trọng đối với các thí sinh ”.

Và rồi những thông tin thú vị xung quanh kỳ thi mà phóng viên thu thập được đó là; chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy và bắt gặp tại khuân viên diễn ra kỳ thi là bình chữa cháy, bút và các máy pha cà phê… Tiếp đó, nghề Công nghệ truyền thông in đòi hỏi cần đáp ứng 150.000 tờ giấy và số lượng lớn nhất về thiết bị, nghề Lắp đặt đường ống nước cần tới 30.400 ốc vít… nghề Dịch vụ nhà hàng cần đến 1.000 que cocktail… Các thí sinh thi nghề Bảo trì máy bay sẽ sử dụng 65 loại tua vít với kích cỡ khác nhau, nghề điêu khắc đá nghệ thuật cần dùng 05 loại đá khác nhau, các thí sinh thi nghề nghiệp vụ vận tải thì cần một bản đồ của thế giới…

Và rồi danh mục mua sắm phục phục vụ WorldSkills Kazan 2019 bao gồm: 24.800 viên gạch, 1.944 cốc uống nước, 450 chiếc mũ, 24.838 bông hoa tươi, 22 máy bay không người lái, 02 trực thăng, 35.000 mét dây cáp điện – dài gấp 04 lần chiều cao của đỉnh Everest.

Với 56 nghề thi chính thức tại Kỳ thi tay nghề thế giới tại Kazan năm 2019 có đến 21.412 yêu cầu cần phải đáp ứng.../.