Ngay từ đầu năm 2023, Yên Bái đã ban hành Kế hoạch thực hiện Dự án “Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy và phòng ngừa nghiện ma túy đối với nhóm người có nguy cơ cao và người sử dụng trái phép chất ma túy” trên địa bàn tỉnh Yên Bái giai đoạn 2023-2025. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai và hòa nhập cộng đồng, Kế hoạch này đã đưa ra các giải pháp như sau: Tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy; Đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho công chức là lãnh đạo, người làm chuyên trách về cai nghiện ma túy, quản lý sau cai và viên chức, người lao động tại Cơ sở cai nghiện ma túy tính; đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng; Xây dựng các mô hình về cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, tại cộng đồng và hỗ trợ người sau cai tại cộng đồng; Nghiên cứu, hướng dẫn hoạt động hỗ trợ đào tạo nghề cho người nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy; Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện đối với Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Yên Bái, đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, tại cộng đồng; Triển khai ứng dụng các phần mềm quản lý người cai nghiện ma túy; Xây dựng và triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong việc cung cấp dịch vụ cai nghiện ma túy, xây dựng đường dây nóng tư vấn cai nghiện ma túy.

Bên cạnh đó, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Yên Bái đã trình UBND tỉnh ban hành các Kế hoạch, Quyết định về công tác Phòng chống tệ nạn xã hội và tham mưu tổ chức thực hiện. Kịp thời các báo cáo định kỳ, đột xuất theo yêu cầu của Bộ LĐ-TB&XH, Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội và Ban chỉ đạo 138 tỉnh. Trong tháng 6/2023, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã ban hành công văn đề nghị Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Yên Bái, Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội các huyện, thị xã, thành phố triển khai Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023. Cụ thể, Sở đề nghị Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh trong Tháng hành động đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về công tác cai nghiện ma túy theo Luật Phòng, chống ma túy và Nghị định 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ. Xây dựng nội dung tuyên truyền trên Pano, áp phích, băng zôn... với khẩu hiệu “Phòng, chống ma túy quyết liệt hiệu quả, nâng cao trách nhiệm, chủ động phối hợp – Vì một cộng đồng sạch ma túy” tại cơ sở. Nâng cao chất lượng điều trị, tư vấn dự phòng tái nghiện, dạy nghề tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh, giúp học viên phục hồi, nâng cao thể chất, ổn định tâm lý, sức khỏe hoàn thành thời gian cai nghiện ma túy trờ về tái hòa nhập với cộng đồng. Tăng cường công tác quản lý, giám sát học viên, phổ biến, quán triệt Nội quy, Quy chế của Cơ sở bảo đảm an ninh - trật tự và phòng, chống dịch bệnh. Chú ý đảm bảo các điều kiện ăn, ở, sinh hoạt của học viên cai nghiện ma túy trong điều kiện thời tiết nắng nóng tại cơ sở. Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023 phù hợp với điều kiện thực tế của cơ sở.

Sở cũng đề nghị Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các huyện, thị xã, thành phố tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn trực thuộc hướng dẫn các xã, phường, thị trấn:  Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng thực hiện công tác tuyên truyền nhân Tháng hành động phòng, chống ma túy (tháng 6), Ngày Quốc tế phòng, chống ma túy và Ngày toàn dân Phòng, chống ma túy (ngày 26 tháng 6) 2 bắt đầu từ ngày 01/6/2023 đến hết ngày 30/6/2023 với chủ đề “Phòng, chống ma túy quyết liệt, hiệu quả, nâng cao trách nhiệm, chủ động phối hợp – Vì một cộng đồng sạch ma túy”, tuyên truyền về hậu quả, tác hại của ma túy, đặc biệt là là ma túy tổng hợp và ma túy “núp bóng” các loại thực phẩm như bánh kẹo, đồ uống, thảo mộc, thuốc lá điện tử....  Tổ chức tốt công tác lập hồ sơ, phân loại người nghiện, áp dụng các biện pháp cai nghiện phù hợp, nhất là cai nghiện bắt buộc với các đối tượng không có công ăn việc làm ổn định, có biểu hiện phạm tội hình sự. Đồng thời, đề nghị Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội các huyện, thị xã, thành phố tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện, thị xã, thành phố phối hợp với các ngành chức năng và các tổ chức đoàn thể xã hội làm tốt công tác quản lý người sau cai nghiện ma túy trở về nơi cư trú, tổ chức dạy nghề, giới thiệu việc làm và giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy hòa nhập cộng đồng, phòng, chống tái nghiện. Và đề nghị Phòng Lao động- Thương binh và Xã hội thành phố Yên Bái phối hợp với các ngành chức năng tham gia tổ chức, mít tinh, diễu hành tuyên truyền phòng, chống ma túy trên địa bàn thành phố theo Kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh giao.

Theo thống kê, trong 6 tháng đầu năm 2023, công tác cai nghiện ma túy tiếp tục được các cấp ủy, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Công tác tuyên truyền, vận động được thực hiện tốt làm chuyển biến về mặt nhận thức. Số người cai nghiện được Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh quản lý đến hết ngày 13/6/2023 là 778 người cai nghiện, trong đó có 769 bắt buộc, 09 tự nguyện. Số người cai nghiện vào mới Cơ sở từ ngày 01/01/2023 đến 13/6/2023 là 206 người, đạt 80% chỉ tiêu giao kế hoạch giao năm 2023 (206/259). Tổng số bệnh nhân hiện đang điều trị Methadone tại 07 Cơ sở điều trị thay thê là 1.105 bệnh nhân. 

Hiện nay, mặc dù trên địa bàn tỉnh không có những tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy hoạt động công khai, nhưng hoạt động của tội phạm ma túy ở các tỉnh giáp ranh trên tuyến Tây Bắc vẫn đang diễn ra với tính chất phức tạp và mức độ nguy hiểm. Đặc biệt, số người nghiện ngoài xã hội còn nhiều, đồng nghĩa với nhu cầu cung cấp ma túy bất hợp pháp cho các đối tượng nghiện còn lớn.

Trong Tháng cao điểm phòng, chống ma túy, riêng Công an thành phố Yên Bái đã bắt giữ 5 vụ, 9 đối tượng; khởi tố 5 vụ, 8 bị can, đề xuất xử lý hành chính 1 đối tượng theo vụ án đã khởi tố liên quan đến ma túy; lập 3 hồ sơ đưa đối tượng vào Cơ sở cai nghiện bắt buộc và tổ chức cưỡng chế 3 đối tượng đi Cơ sở cai nghiện bắt buộc. Tính chung trong 6 tháng đầu năm 2023, Công an thành phố Yên Bái đã phát hiện, đấu tranh, bắt giữ 20 vụ, 36 đối tượng liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật về ma túy; phối hợp cùng công an xã, phường lập 32 hồ sơ nghiện và cưỡng chế 31 người nghiện đưa vào Cơ sở Cai nghiện ma túy tỉnh…

Nhằm góp phần làm lan tỏa mạnh mẽ Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc, hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy năm 2023, Ngày Quốc tế và Ngày Toàn dân phòng, chống ma túy (26/6) cũng như trong thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền địa phương trong tỉnh Yên Bái đã chỉ đạo các tổ chức hội, đoàn thể cùng tham gia phòng, chống ma túy; đồng loạt mở đợt tuyên truyền sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân ý thức về tác hại của ma túy, tạo được phong trào phòng ngừa, đấu tranh phòng, chống ma túy trong từng cơ quan, đơn vị, địa phương; chú trọng, tăng cường nắm tình hình địa bàn, giữ vững, ổn định tình hình an ninh trật tự; đồng thời, thực hiện đồng bộ các biện pháp giáo dục, cảm hóa các đối tượng có biểu hiện liên quan đến tệ nạn ma túy; phát huy tính năng động, sáng tạo trong thực hiện mô hình dân vận khéo "Vận động quần chúng nhân dân trong đấu tranh với tội phạm ma túy”; quyết tâm kiềm chế và đẩy lùi tệ nạn ma túy ra khỏi địa bàn.

Đặc biệt, trong quản lý, xử lý người nghiện, các cơ quan chức đã tăng cường lập hồ sơ tổ chức cai nghiện ma túy, tái hòa nhập cộng đồng, răn đe các đối tượng nghiện hút cũng như đối tượng sau cai nghiện chưa có việc làm ổn định, chủ động phòng ngừa không để các đối tượng phạm tội, tái nghiện hoặc bị dụ dỗ, lôi kéo tham gia vào các hoạt động gây mất trật tự địa phương. Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, tổ chức giáo dục, dạy nghề cho người nghiện, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác cai nghiện ma túy, tạo việc làm, tái hòa nhập cộng đồng cho người sau cai nghiện./.