Triển khai các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, thành phố Cam Ranh đã và đang tập trung giải quyết triệt để các chiều thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều và hỗ trợ việc làm, nhà ở cho hộ nghèo. Nhằm giúp người dân tìm kiếm việc làm, thành phố Cam Ranh thường xuyên phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Khánh Hoà mở nhiều phiên giao dịch việc làm ở các xã, phường. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong độ tuổi lao động được trực tiếp gặp gỡ với các nhà tuyển dụng. Đồng thời, thành phố còn đẩy mạnh công tác tuyên truyền thông tin tuyển dụng của các doanh nghiệp thông qua tổ chức hội, đoàn thể, hệ thống truyền thanh địa phương; tăng cường các giải pháp tư vấn, tuyển chọn lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tại Nhật Bản, Hàn Quốc.

Thành phố cũng đã triển khai đầy đủ, kịp thời các chính sách giảm nghèo theo khác theo quy định như: thực hiện đầy đủ các chính sách về hỗ trợ giáo dục, trẻ em thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được đi học đúng độ tuổi; thực hiện chế độ miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, cấp học bổng và khen thưởng cho học sinh, sinh viên thuộc hộ nghèo theo quy định; hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người thuộc hộ nghèo và hộ cận nghèo theo quy định. Đối với chính sách hỗ trợ về tín dụng, hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất, hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo có nhu cầu vay vốn được tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, vay vốn mua sắm vật tư, giống, cây trồng,… đầu tư phát triển sản xuất. Gắn hoạt động cho vay vốn với hướng dẫn cách sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả và phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Thành phố cũng thường xuyên rà soát, đề xuất đơn giản thủ tục vay vốn, cơ chế cho vay, xoay vòng vốn nhanh và có hiệu quả, tạo điều kiện cho các đối tượng có điều kiện tiếp cận các nguồn vốn cải thiện đời sống đáp ứng nhu cầu thiết yếu trong đời sống của người nghèo và các đối tượng chính sách khác góp phần thực hiện chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội bền vững, trong đó ưu tiên các đối tượng vay vốn giải quyết việc làm, xuất khẩu lao động.

Thông qua nhiều giải pháp hỗ trợ từ chính sách của thành phố Cam Ranh, sự giúp đỡ của cộng đồng xã hội, sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc các cấp và sự vươn lên thoát nghèo các hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo tại thành phố được kéo giảm xuống hàng năm. Các hộ nghèo, cận nghèo đã chủ động áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, kinh doanh và vươn lên thoát nghèo bền vững. Số hộ nghèo giảm dần qua từng năm, bộ mặt nông thôn miền núi không ngừng khởi sắc. Nếu năm 2021, thành phố còn 669 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 1,83%, đến năm 2023 còn 386 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 1%, dự kiến cuối năm nay giảm được 90 hộ nghèo theo kế hoạch đề ra.

Mới đây, thành phố Cam Ranh đã ban hành quyết định triển khai Đề án hỗ trợ đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất để thực hiện các dự án trên địa bàn. Hiện nay, các phòng, ban, địa phương thực hiện các bước để sớm triển khai đề án nhằm đảm bảo cuộc sống, việc làm, chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân.

Theo kế hoạch, người lao động bị thu hồi đất tham gia đào tạo nghề được hỗ trợ đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp, cao đẳng; hỗ trợ vay vốn tín dụng chính sách đối với học sinh, sinh viên; hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí tại Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh; vay vốn ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội theo quy định của pháp luật. Người lao động bị thu hồi đất đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng được hỗ trợ đào tạo nghề, ngoại ngữ, bồi dưỡng kiến thức cần thiết; hỗ trợ chi phí làm thủ tục để đi làm việc ở nước ngoài; được vay vốn ưu đãi đi làm việc ở nước ngoài… Người lao động bị thu hồi đất được hỗ trợ khi có đủ các điều kiện sau: Trong độ tuổi lao động theo quy định của pháp luật về lao động; có khả năng lao động, có nhu cầu đào tạo nghề, giải quyết việc làm. Người lao động bị thu hồi đất được hưởng chính sách hỗ trợ trong thời hạn 5 năm kể từ ngày có quyết định thu hồi đất.

Qua thống kê, tổng hợp của các xã, phường có lao động bị thu hồi đất thuộc các dự án trên địa bàn thành phố, dự kiến số người trong độ tuổi lao động bị ảnh hưởng theo quy hoạch là 24.072 người. Trong đó, chỉ có 26,41% lao động từ 15 đến 50 tuổi đã qua đào tạo và có bằng cấp chứng chỉ. Từ kết quả điều tra, khảo sát cho thấy, thực trạng lao động trong độ tuổi có trình độ văn hóa, chuyên môn kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu tuyển vào làm việc trong các doanh nghiệp rất ít. Với lao động làm trong lĩnh vực nông nghiệp, lâu nay đất đai là tư liệu sản xuất chủ yếu để tạo việc làm nhưng thu nhập thấp và bấp bênh. Trên cơ sở thực trạng lao động, trong quá trình xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, thành phố sẽ thực hiện tư vấn học nghề, xây dựng phương án hỗ trợ cụ thể cho lao động bị ảnh hưởng dựa trên 6 mô hình hỗ trợ đào tạo gắn với địa chỉ việc làm.

Nguyễn Hữu Bắc