Trong xuyên suốt các hoạt động bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, các Làng trẻ SOS trong cả nước được đánh giá là một trong những hình mẫu lý tưởng hoạt động theo mô hình dựa trên nền tảng nguyên tắc sư phạm của Làng trẻ em SOS Quốc tế là bà mẹ, anh-chị-em, mái ấm gia đình và cộng đồng làng.

Hệ thống trường trong làng, có trường mẫu giáo, 10% trẻ của làng học ở trường liên cấp. Làng hạch toán, đào tạo có thu có chi. Trẻ được hưởng “sự chăm sóc thay thế”, tức là khi trẻ còn bé, sẽ có ít nhất một người lớn có trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ trẻ như cha mẹ, anh, chị, cô, dì, chú bác, ông bà nội, ông bà ngoại hoặc những người thân, bạn bè thân quen. Trong trường hợp không ai trong gia đình có khả năng chăm sóc và bảo vệ trẻ thì cơ quan chính phủ sẽ có trách nhiệm tìm được ít nhất một người lớn khác bảo bọc trẻ. Trong làng trẻ SOS Hà Nội, các gia đình, các con được các mẹ, các dì chăm sóc theo hướng tự nhiên, bé lớn giúp các em nhỏ, cùng mẹ, dì quán xuyến việc gia đình, có con trai con gái để cân bằng giới tính nhưng trẻ trai sống với mẹ tới năm 14 tuổi sẽ tách sang môi trường mới ở lưu xá thanh niên. Giáo dục mở nhưng có quản lý chặt chẽ để các con có điều kiện tiếp cận, hòa nhập với bạn bè.

Để tăng cường công tác bảo vệ trẻ em và giúp các em ở Làng trẻ SOS Hà Nội nhận biết đầy đủ về chức năng, nhiệm vụ, hoạt động của Tổng đài 111, ngày cuối cùng trong tháng 6 – Tháng cao điểm về công tác trẻ em, Tổng đài 111 đã tổ chức buổi truyền thông trực tiếp về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng. Cùng với việc tiếp nhận thêm một số thông tin hữu ích về các chương trình, hoạt động chăm sóc, bảo vệ trẻ em của Chính phủ, hoạt động chuyên sâu của Tổng đài 111, các em còn được tham gia chương trình vui chơi tập thể, có sự gắn kết, tranh đua sôi nổi.

Đặc biệt, trong buổi truyền thông trực tiếp, các cô chú ở Tổng đài 111 đã mời các bạn trong Câu lạc bộ tâm lý thuộc Trường DGS (trường liên cấp Trung học cơ sở và Trung học, đào tạo chương trình quốc tế theo chương trình Cử nhân Quốc tế) đến và chia sẻ những kỹ năng các bạn ấy học được trong quá trình tiếp xúc với thế giới công nghệ. Tại đây, bạn Lê Viết Bách (học sinh lớp 11), đã nhiệt huyết và chân tình chia sẻ một số tình huống giả định và cách ứng xử phù hợp nếu gặp phải trường hợp lừa đảo, bị bắt nạt trên mạng xã hội.

Trong phần tương tác với các cô chú ở Tổng đài 111, các em thể hiện sự hiểu biết nhất định về các kỹ năng tự bảo vệ mình trên môi trường mạng. Các em nhận định rõ đường dây nóng bảo vệ trẻ em 111 hoàn toàn miễn phí là một trong những số hotline mà các em cần nhớ ngoài các số điện thoại khẩn cấp như 113, 114, 115. Tuy nhiên, ở lứa tuổi vị thành niên với sự thay đổi tâm sinh lý của trẻ, các em cần được chia sẻ nhiều hơn nữa các kỹ năng tự bảo vệ mình, nhất là các em đến tuổi phải sống tập trung và về sau là sẽ rời khỏi làng, không còn được sự chăm chút trực tiếp của các mẹ, các dì.

Trên thực tế, trong xu hướng phát triển chung, những năm gần đây, trẻ em ở làng đều được trang bị phương tiện học tập có kết nối internet. Hoạt động này, bên cạnh những ý nghĩa tích cực cũng kéo theo nhiều hệ luỵ khôn lường đối với công tác bảo vệ trẻ em. Làng có Ban Bảo vệ trẻ em, có hòm thư góp ý, các dì, các mẹ thường xuyên được tham gia tập huấn các hoạt động bảo vệ, chăm sóc trẻ em nói chung và nội dung về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng nói riêng. Đến nay, trong làng không để xảy ra các hoạt động đáng tiếc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em. Các con đã được nhiều lượt truyền thông về Tổng đài quốc gia Bảo vệ trẻ em 111, mỗi ngôi nhà trong làng đều dán pano áp phích giới thiệu về tổng đài... Qua đây, đã tạo điều kiện truyền thông hiệu quả, cùng với tính tương tác bảo vệ trẻ em trên cơ sở minh bạch và nhân văn.

Ông Nguyễn Văn Sinh, Giám đốc Làng trẻ em SOS Hà Nội cũng cho biết, từ trước tới nay, Làng trẻ hoạt động dựa trên một số nguồn kinh phí hỗ trợ từ phía Chính phủ, SOS quốc tế, nguồn hỗ trợ trong nước, tuy nhiên những năm gần đây, do nhiều yếu tố khách quan về vấn đề kinh tế toàn cầu, nguồn kinh phí hỗ trợ cho các Làng trẻ em SOS từ các nhà tài trợ quốc tế, các tổ chức trong và ngoài nước cũng bị cắt giảm đáng kể. Điều này ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động và sự duy trì hoạt động của làng. Dù khó khăn là vậy, nhưng bằng tình thương và trách nhiệm những đứa trẻ, tất cả cán bộ, nhân viên, các mẹ, các dì đang không ngừng nỗ lực, vận dụng mọi khả năng để chia sẻ và kêu gọi sự chung tay của toàn xã hội để mang tới cho trẻ em tương lai tươi sáng hơn.

Đăng Doanh